Polskie szkolnictwo w hołdzie narodowi amerykańskiemu – Radzanów 1926 rok
Fotografia z okresu opisanego poniżej.
W roku 1926 młodzież szkól polskich w dowód wdzięczności za pomoc jaką w dobie odzyskania niepodległości udzieliły Stany Zjednoczone postanowiła w nietypowy sposób podziękować. Zorganizowana została skoordynowana akcja w placówkach oświatowych.Na pamiątkę 150 lecia Niepodległości USA w hołdzie narodowi amerykańskiemu uczniowie i nauczyciele na specjalnie wydrukowanych stronach własnymi podpisami wyrażali swa wdzięczność. Wydarzeniu tym udział wzięły szkoły w Radzanowie, Ratowie, Bojanowie, Luszewie, Wróblewie, Bońkowie Podleśnym, Zgliczynie Glinkach. W ten sposób pozostawiły nam niesamowite źródło wiedzy na temat szkolnictwa w okolicy jak i nazwisk uczniów i nauczycieli tworzących w 1926 roku społeczność szkolną.
Po zebraniu wszystkich stronic zostały one następnie oprawione i 98 tomów przekazane zostały za ocean gdzie trafiły do Biblioteki Kongresu USA. Wydarzenia jakie miały miejsce na świecie spowodowały,że o tak ważnych archiwaliach na dziesiątki lat zapomniano. Dopiero digitalizacja zbiorów spowodowała,że ponownie ujrzały światło dzienne i dzięki, pracownikom o polskich korzeniach możemy ponownie przeglądać to wiekopomne dzieło.
Instytut Karta , do którego trafiła cyfrowa wersja rozpoczął projekt ,,polska1926″. Głównym założeniem jest dotarcie do poszczególnych miejscowości i próba ustalenia losów poszczególnych autorów podpisów.
Poniżej przytaczam informacje ze źródła z 1926 roku :
Radzanów pow. Mławski .
Szkoła powszechna dwuklasowa.
Opiekun Br(onisław) Brykalski.
Kierownik St(anisław) Pol.
Inspektor A. Bandas
( Wpisy uczniów wg. kolejności wpisania)
- Zagroda Marjanna
- Stefania Zaborowska
- Staniszewska Marjanna
- H. Gładsztejn
- H.Tyk
- Marja Sokołowska
- Józefa Pesta
- Zofia Bartkowska
- Rybacka Zofja
- Czyżewska Henryka
- S. Segał
- Górska Kazimiera
- J. Marszałek
- H(elena) Chrzanowska – ( po mężu Rybacka )
- Z. Strupaczewska
- J. Dworakowska
- Z. Skubiszewska
- Janina Śliwińska
- F. Gawliński
- F. Zieleniewski
- M. Wółkiewicz
- J. Czarnecki
- J. Iżykowski
- T. Wiśniewski
- T[elesfor]. Ciecierski
- Marjan Brykalski
- Stanisław Brykalski
- J. Lipinska
- Zygmunt Pawłowski
- H. Bagińska
- M. Brykalska
- W. Leśniewska
- R. Aniszewska
- H[elena]. Klonowska -( po mężu Fijałkowska)
- W. Trojanowska
- M. Skubiszewska
- W. Kołodzińska
- E. Grochowalski
- Z. Śliwińska
- K. Grochowalska
- E. Furmański
- J. Piotrowski
- J. Furmański
- N. Pawłowski
- E.Śliwiński
- J. Figurski
- J. Pawłowski
- T. Dworakowski
- J. Marcinkowska
- A . Rogowski
- J. Pawłowska
- Janina Iżykowska
- H. Czyżewski
- W. Barkowski
- Czesław Nilowski
- J. Rybacka
- A. Zaborowska
- H. Staniszewska
- A. Zdunkiewicz
- Z. Kosiorek
- M. Lewandowska
- R. Bartkowska
- Bagiński J.
- A. Staniszewski
- H. Jasiński
- Z. Zaborowski
- E. Dworakowski
- M. Grochowalski
- J. Bartkowski
- H. Ciecierski
- J. Żółtowski
- W. Bartkowski
- D. Kruciński
- B. Kołodziński
- J. Lewandowski
- Józef Żółtowski
- E. Pesta
- J. Gawliński
- R. Marcinkowska
- Setlterewicz( nieczytelne)
- A. Krucińska
- T. Midgag
- J. Różycka
- W. Staniszewska
- J. ( nieczytelne)
- Edward Śliwiński
- D. Slejzenger
- M. Tyk
- B. Brykalski
- G. Aniszewska
- L. Hamburger
- Jan Skowyrski
- T. Dudek
- St(efan) Czepkiewicz
- W. Abramowicz
- A Rynski
- C. Dudek
- H. Gładsztejn
- C. Pawłowska
- M. Kowalska
- J. Nidzgorska
- J. Kuskowska
Zwracam się do Czytelników – jeżeli możecie pomóżcie w opisaniu postaci.
W następnej części Szkoła w Ratowie itd.
Wśród wymienionych uczniów szkoły w Radzanowie,którzy w r 1926 dziękowali narodowi amerykańskiemu za odzyskanie niepodległości w r.1918,troje uczniów to członkowie mojej rodziny.
Zofia Rybacka-moja mama
Maria Sokołowska-moja ciocia ze strony ojca
Józefa Rybacka-ciocia ze strony mamy
Wymieniony dyrektor tej szkoły – Alfred Krach to mój dziadek ze strony Taty. Żył w latach 1901-1978. Przez ponad 40 lat pracował jako nauczyciel w szkołach wiejskich, potem w Zgierzu koło Łodzi. Był samoukiem na skrzypcach. Miał też talent plastyczny. Zapamiętałam z dzieciństwa, jak potrafił z kilku kresek narysować pięknego kotka, pieska, czy inne zwierzątko. Było jak żywe! Jego najstarszy syn, czyli mój Tata kontynuował dzieło Ojca. Przez 46 lat był nauczycielem fizyki w szkole średniej.
Helena Rybacka (z domu Chrzanowska), mężem był Franciszek Rybacki, była siostrą mojej babci Genowefy Sztreja (z domu Chrzanowska), mężem był Józef. Była jeszcze jedna siostra – Franciszka (po mężu nie wiem jakie nazwisko) i brat (imienia nie znam). Ich rodzicami byli Adam? i Ewa Chrzanowscy. Pradziadek był kupcem.
Na liście jest mój dziadek Henryk Czyżewski (1915-1993) jego siostra 2 lata starsza Henryka Czyżewska (Kolos) chodzili do Szkoły w Radzanowie. Do Szkoły w Bońkowie Podleśnym chodził brat mojej babci (Władysławy Czyżewskiej) Jan Żółtowski (poz 71 na liście).