HANDEL I USŁUGI W RADZANOWIE W 1925 ROKU.
Waldemar Piotrowski
W 1925 roku, a więc dziewięćdziesiąt lat temu osada miejska Radzanów posiadała bogatą infrastrukturę. Istniało sporo sklepów, drobnych zakładów usługowych i niewielkich zakładów produkcyjnych. Sięgając do „Księgi adresowej Polski (wraz z W. M. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa na rok 1926/27”, obejmującej dane z 1925 roku, wynotowałem listę tych przedsięwzięć wraz z nazwiskami ich właścicieli.
Radzanów tak był zaprezentowany (strona 1644):
Osada miejska, gmina Ratowo, pow. Mława, sąd pokoju: Kuczbork, sąd okr.: Mława, 1336 mieszkańców, stacja kolejowa (18 km): Raciąż, poczta, telefon: Radzanów, telegraf: Mława, par. kat.; Targi: ogólne co środę. Jarmarki: 6 razy rocznie. Cegielnie.
Apteki: Borowski Witosław Andrzej
Bławaty (tzw. łokciowizna – materiały na metry): Berkowicz B.
Gotlib A.
Gladsztejn Hersz
Hamburger A.
Hamburger Eliasz
Hamburger Josef
Hamburger Szyja
Cegielnie: Bagiński W.
Konic Henryk
Drzewo: Prochownik Sz.(firma zarejestrowana w sądzie)
Galanteria: Aronowicz W.
Goldsztejn Hersz
Jakubowicz Ch.
Garncarze: Ryter E.
Skonecki Piotr
Kowale: Kuciński J.
Ziółkowski T.
Krawcy: Krygerman L.
Mydgang A.
Młyny: Małkiewicz B.
Piekarze: Krygierman Sz.
Moszkowicz Hana
Piwiarnie: Pawłowski Antoni
Restauracje: Zdunkiewicz Jan
Rzeźnicy: Ickowicz Israel ?
Śliwczyński Jan
Śliwiński Ludwik
Zieleniewski Bolesław
Spożywcze artykuły:
Bejn L.
Gerszkowicz G.
Grünbaum M.
Kotlarczyk Mendel
Kubaszka Mordka
Margules Mendel
Pawłowski J.
Prochownik Aron
Rozensztajn F.
Safirsztein Sz.
Segał L.
Stolarze: Jasiński Franciszek
Jasiński Ludwik
Zaborowski Franciszek
Szewcy: Bartkowski Klemens
Dobies Roman
Kruciński Roman
Lewandowski Kazimierz
Śliwiński Feliks
Tytoniowe wyroby:
Pawłowski Jan
Wiatraki:
Bieńkowski Józef
Brykalski Bronisław
Koch Feliks
Michalski Władysław
Próchniewski Feliks
Kasa Spółdzielcza, Sp. z o.o.
Nasuwa się smutna refleksja, ile obecnie zawodów już nie funkcjonuje w życiu społeczności radzanowskiej.
Waldek,widzę,że sięgasz do starych żródeł dotyczących
Radzanowa.Ostatni wpis dotyczący handu i usług-sprzed 90lat.Interesują mnie sklepy i usługi sprzed wybuchu II wojny światowej.Wiem tylko z opowiadań ,że przeważająca ich większość była w rękach Żydów.Może znajdziesz jakiś dostęp do dokumentów z tego okresu.Życze powodzenia i pozdrawiam.
Witam,
Przeczytałem komentarz, za który dziękuję. Narazie nie mam danych co do handlu krótko przed wojną.
Wiem, że w końcowych latach trzydziestych były także inne sklepy. Mama opowiadała, że często przychodziła do “Baranowskich”, gdzie była bardzo lubiana, a nawet wchodziła za ladę. Zdaje się, że sprzedawczynię nazywała “Baranka”.
Pozdrawiam
Waldek,ten sklep u Baranowskiej albo Baranki to był sklep mojej cioci a także chrzestnej,siostry rodzonej mojej ŚP mamy.Ona miała go jeszcze po wojnie.Była wdową,gdyż mąż jej zmarł jeszcze przed wojną.W roku 1952 wyszła powtórnie za mąż .Zlikwidowała sklep i przeniosła się do męża do Zgliczyna Pobodzego i tam żyła do końca życia.zawsze ją odwiedzałem podczas pobytu w tamtych stronach.