Radzanów na starej fotografii 4
Nawiązując do ostatnio omawianej wizji przebudowy pl. Piłsudskiego, czyli popularnego Rynku w Radzanowie – przedstawiam państwu w tym cyklu kilka fotografii z przed lat ukazujących to miejsce.
CZYLI HISTORIA OKOLIC RADZANOWA NAD WKRĄ
Radzanów na starej fotografii 4
Nawiązując do ostatnio omawianej wizji przebudowy pl. Piłsudskiego, czyli popularnego Rynku w Radzanowie – przedstawiam państwu w tym cyklu kilka fotografii z przed lat ukazujących to miejsce.
Wizja nowego oblicza Radzanowa szansą na rozwój gminy
W poniedziałkowy wieczór 25.11.2019 roku odbyło się spotkanie dotyczące projektu przebudowy placu Marszałka Piłsudskiego w Radzanowie.Koncepcja opracowana została przez Jerzego Heymera oraz jego syna Jana Heymera ze STUDIA A . Panowie przedstawili wizję jaką można zastosować w tak unikatowym założeniu przestrzennym jakim jest centralny plac.
Przybyli na spotkanie mieszkańcy włączyli się w ożywioną dyskusję dotyczącą zaproponowanej wersji przebudowy oraz obecnego stanu. Głos zabierał Wójt Gminy ukazywał w nim jak ważnym czynnikiem jest wykorzystanie możliwości jaka nałożyła się wraz z przewidywanymi pracami w ciągu drogi powiatowej przebiegającej przez radzanowski rynek. Mieszkańcy wyrażają swoją opinie zgodni byli w jednym , że już najwyższy czas by oblicze tej północno mazowieckiej miejscowości zmieniło się wreszcie.
Dlatego zwracam się w tym miejscu do mieszkańców Radzanowa i nie tylko, o wspieranie tej idei, by nasza miejscowość wreszcie odzyskała należyty blask , stając się jedną z wizytówek Mazowsza.
1. Ogólna wizja przebudowy pl. Piłsudskiego
1. Widok na park i północno -zachodnią pierzeję Rynku
2. Widok na zachodnia cześć Rynku od strony apteki
Nowe oblicze radzanowskiego Rynku
– spotkanie GOK Radzanów
25.11.2019
godzina 19.00
Radzanów i okolica w materiałach BEZPIEKI
fot. domena publiczna .Archiwum IPN
„ Służba Bezpieczeństwa RUSW w Żurominie uzyskała informację, że w dniu 9 października 1985 roku około godz. 20:15 widziano byłego aktywnego działacza „Solidarności Wiejskiej” Edmunda Gutkowskiego idącego od miejscowości Wróblewo do Radzanowa. Wymieniony nie skorzystał z propozycji podwiezienia go do Radzanowa. Trzeba nadmienić, że od miejscowości Liberadz do końca miejscowości Wróblewo były już w tym czasie rozrzucone ulotki, a teren ich zasięgu znajdował się w pobliżu miejsca spotkania wymienionego przez rodzinę z Radzanowa jadącą samochodem. Edmund Gutkowski utrzymuje stałe kontakty ze Stanisławem Adamczykiem z Ciechanowa oraz Antonim Witkowskim i Józefem Lisem, jak i on byłymi aktywistami wyżej wymienionego związku z Radzanowa. Uwzględniając fakt, że większość rozkolportowanych ulotek była sygnowana przez „Solidarność Wiejską” i na terenie wiejskim oraz to, że Stanisław Adamczyk do chwili obecnej stara się reaktywować nielegalne struktury wymienionego związku i w związku z tym odwiedza lub spotyka się z byłymi jego aktywistami, można przypuszczać, iż wykonawcy jak i kolporterzy wymienionych ulotek mają związek z jego osobą. ”
Fragment pochodzi z opracowania „Rolnicy Solidarni” Leszka Pszczółkowskiego zamieszczonego w ciechanowskim piśmie historycznym „Reduta nr 14-15 lipiec-grudzień 2016” str. 18. Wykorzystano w nim materiały zgromadzone w archiwum IPN o numerach: 01329/516, 01218/75, 01218/76, 0903/39, 0914216/3 t. 3,t. 6. t 9.
Nazwisko rodziny w powyższym tekście wymienione jest w materiale SB. W zasobach IPN-u zachowała się pełna dokumentacja działań organów bezpieczeństwa w latach 1945-89 na terenie Gminy Radzanów.
Nowy!!! Radzanowski Zeszyt Historyczny – lada chwila
Redakcja Radzanowskich Zeszytów Historycznych pragnie poinformować że, niebawem ukaże się nowy, trzeci już numer pisma o dziejach Radzanowa i okolicy, w którym można będzie przeczytać przeczytać :
Radzanów w dwudziestoleciu międzywojennym
Wykaz ludności Radzanowa za lata 1919 -1939 utrwalonych w aktach stanu cywilnego spisanych przez księży proboszczów Zalewskiego i Jagodzińskiego w Aktach Zmarłych parafii Radzanów wg profesji jakimi się zajmowali.
Przeszukując archiwalia związane z historia Radzanowa i najbliższych okolic spotykałem nazwiska rodzin , które do dnia dzisiejszego zamieszkują na tym terenie. Dlatego zdecydowałem się przyjrzeć dokładnie ludziom i ich profesjom , które pozwoliły mi wysnuć wnioski czym tez się zajmowała ludność miejscowości w dwudziestoleciu międzywojennym.
Wśród mieszkańców prym wiodła ludność pracująca w sektorze rolniczym i przetwórczym . Rolnicy i wyrobnicy zwani później robotnikami to większa część tej społeczności. Zajmowali się oni produkcja przeważnie zboża , które następnie było przerabiane na mąkę. Odbiorcami, której był nie tylko rynek lokalny . Trafiała ona także na zewnątrz między innymi do Mławy, Płocka czy także Warszawy. Ruch w interesie młynarskim był więc duży. Zarobione fundusze inwestowano , dlatego także w Radzanowie występują liczne rzesze murarzy i strycharz. Powstawały piekarnie, stolarnie , działali rymarze ,pracowali stelmachowie. Ukazuje to więc duży potencjał jak również rozwój . Gmina Radzanów z siedzibą w Ratowie na możliwości II RP działa sprawnie . Ma wykwalifikowanych urzędników, urząd pocztowy, posterunek Policji , Szkołę Podstawową z filiami. Ludzie ci stanowią warstwę średnia inteligencką .
Elementem rzucającym się bezwzględnie jest jeszcze niewielka emancypacja kobiet. Większości spraw obowiązki urzędowe załatwiali mężczyźni, dlatego mamy bardzo mało informacji o paniach z ówczesnego Radzanowa.
Również co trzeba nadmienić Akta Zmarłych obejmują tylko katolicka cześć mieszkańców Radzanowa. Akta dotyczące społeczności judaistycznej wymagają odrębnej kwerendy i wtedy można uzyskać szerszy obraz społeczeństwa znad Wkry.
Nazwisko | Imię | Profesja |
Strupczewski | ? | Bednarz |
Zembrzycki | Stanisław | Blacharz |
Duklanowski | Antoni | Drobny kupiec |
Dworakowski | Władysław | Drobny kupiec – Prezes OSP |
Łączyński | Paweł | Drobny kupiec |
Pawłowski | Jan | Drobny kupiec |
Pawłowski | Antoni | Drobny kupiec |
Zdunkiewicz | Jan | Felczer |
Kawczyński | Leon | Fryzjer |
Traczyk | Aleksander | Gajowy |
Bagiński | Teofil | Handlowiec |
Nowicki | Antoni | Kominiarz |
Nowicki | Antoni | Kominiarz |
Falkowski | Marian | Kościelny |
Fabrykiewicz | Jan | Kościelny R |
Byliński | Emil | Kowal |
Różycki | Wacław | Kowal |
Gawliński | Franciszek | Krawiec |
Żurawski | Adam | Krawiec |
Chodubska | Eufemia | Kupcowa |
Chrzanowski | Stefan | Pracownik Młyna |
Śniegocki | Wacław | Listonosz |
Bieniewicz | Józef | Młynarz |
Brykalski | Stanisław | Młynarz |
Brykalski | Bronisław | Młynarz |
Koch | Feliks | Młynarz |
Lewandowski | Bolesław | Młynarz |
Marcinkowski | Konstanty | Młynarz |
Michalski | Władysław | Młynarz |
Pruchniewski | Feliks | Młynarz |
Więckiewicz | Teodor | Młynarz |
Więckiewicz | Piotr | Młynarz |
Więckiewicz | Apolinary | Młynarz |
Zacholski | Adam | Młynarz |
Zwierzchlewski | Adam | Młynarz |
Więckiewicz | Teodor | Młynarz |
Koracki | Aleksander | Mularz |
Szmelfenig | Józef | Mularz |
Furmański | Karol | Murarz |
Jankowski | Franciszek | Murarz |
Lisek | Jan | Murarz |
Miałkowski | Antoni | Murarz |
Sadowski | Bronisław | Murarz |
Szmelfenig | Adam | Murarz |
Szmelfenig | Jan | Murarz |
Pol | Stanisław | Nauczyciel |
Wojciechowski | Józef | Nauczyciel |
Zalewski | Feliks | Nauczyciel |
Bral | Władysław | Nauczyciel T |
Komór | Jan | Nauczyciel T |
Brykalski | Ignacy | Organista |
Lachowicz | Zenon | Piekarz |
Pesta | Antoni | Piekarz |
Pesta | Józef | Piekarz |
Śliwczyński | Antoni | Piekarz |
Żółtowski | Jan | Piekarz |
Osiński | Edmund Saturian | Pisarz gminy |
Majek | Stanisław | Plutonowy 79 pp Słonim |
Bartkowiak | Szczepan | Policjant |
Gniadek | Aleksander | Policjant |
Józefowicz | Józef | Policjant |
Zdunkiewicz | Jan | Propinator |
Gawliński | Feliks | Przemysłowiec |
Zdunkiewicz | Jan | Restaurator |
Bejer | Antoni | Robotnik |
Byller | Józef | Robotnik |
Cesmajtys | Stanisław | Robotnik |
Falkowski | Marcin | Robotnik |
Gontarek | Wawrzyniec | Robotnik |
Grzywiński | Stanisław | Robotnik |
Karpiński | Aleksander | Robotnik |
Kolos | Hipolit | Robotnik |
Kolos | Henryk | Robotnik |
Kubiński | Stefan | Robotnik |
Laskowski | Stanisław | Robotnik |
Nidzgorski | Jan | Robotnik |
Radka | Stefan | Robotnik |
Sobolewski | Konstanty | Robotnik |
Staniszewski | Szczepan | Robotnik |
Teczkowski | Albin | Robotnik |
Wiński | Tadeusz | Robotnik |
Aniszewski | Jan | Rolnik |
Aniszewski | Stanisław | Rolnik |
Antoszewski | Czesław | Rolnik |
Bagiński | Czesław | Rolnik |
Barszczewicz | Tomasz | Rolnik |
Barszczewicz | Jan | Rolnik |
Bartkowski | Edmund | Rolnik |
Bartkowski | Klemens | Rolnik |
Bartkowski | Antoni | Rolnik |
Bartkowski | Józef | Rolnik |
Bentkowski | Wincenty | Rolnik |
Bielecki | Antoni | Rolnik – Prezes OSP |
Bojanowski | Piotr | Rolnik |
Bojarski | Piotr | Rolnik |
Czepkiewicz | Stefan | Rolnik |
Chrzanowski | Stanisław | Rolnik |
Chrzanowski | Józef | Rolnik |
Ciecierski | Szczepan | Rolnik |
Czarnecki | Józef | Rolnik |
Dejnecki | Stanisław | Rolnik |
Dejnowski | Józef | Rolnik |
Druziński | Adam | Rolnik |
Furmański | Wacław | Rolnik |
Gadziński | Jan | Rolnik |
Goszlarek | Wawrzyniec | Rolnik |
Grabowski | Piotr | Rolnik |
Grochowalski | Piotr | Rolnik |
Gutkowski | Tomasz | Rolnik |
Igielska | Zofia | Rolnik |
Iwański | Roman | Rolnik |
Jabłonowski | Stanisław | Rolnik |
Jabłoński | Antoni | Rolnik |
Jakubiak | Franciszek | Rolnik |
Janiszewski | Stanisław | Rolnik |
Jankowska | Regina | Rolnik |
Jędrzejewska | Józefa | Rolnik |
Kalman | Franciszek | Rolnik |
Kaniewski | Wincenty | Rolnik |
Karpińska | Helena | Rolnik |
Kaszewski | Hilary | Rolnik |
Keczmer | Jan | Rolnik |
Kierski | Franciszek | Rolnik |
Klimczyński | Jakub | Rolnik |
Kostrzebski | Stanisław | Rolnik |
Kuciński | Piotr | Rolnik |
Kwiatkowska | Michalina | Rolnik |
Kwiatkowski | Franciszek | Rolnik |
Leśniewski | Jan | Rolnik |
Lewandowski | Jan | Rolnik |
Lewandowski | Kazimierz | Rolnik |
Lossman | Walenty | Rolnik Szef POW |
Lubański | Teofil | Rolnik |
Lubański | Teodor | Rolnik |
Lubański | Onufry | Rolnik |
Łączyński | Franciszek | Rolnik |
Łączyński | Jan | Rolnik |
Łukasiak | Stanisław | Rolnik |
Mackiewicz | Feliks | Rolnik |
Manista | Antoni | Rolnik |
Nasielski | Jan | Rolnik |
Nowakowski | Konstanty | Rolnik |
Oraczewski | Józef | Rolnik |
Osmański | Michał | Rolnik |
Ozimkowski | Walenty | Rolnik |
Piątkowski | Antoni | Rolnik |
Piotrowski | Czesław | Rolnik |
Piotrowski | Stanisław | Rolnik |
Piwoński | Stefan | Rolnik |
Pomba | Julian | Rolnik |
Radecki | Andrzej | Rolnik |
Rochowicz | Ignacy | Rolnik |
Rogalski | Piotr | Rolnik |
Rogowski | Piotr | Rolnik |
Różycki | Zygmunt | Rolnik |
Ruchała | Stefan | Rolnik |
Rybacki | Sylwester | Rolnik |
Rychlicki | Antoni | Rolnik |
Ryński | Paweł | Rolnik |
Rytler | Ernest | Rolnik |
Rytler | Wilhelm | Rolnik |
Rzeczkowski | Józef | Rolnik |
Sidwiński | Julian | Rolnik |
Siemiątkowski | Władysław | Rolnik |
Skoniecki | Tymoteusz | Rolnik |
Skowyrski | Stanisław | Rolnik |
Skrupczewski | Stanisław | Rolnik |
Skubiszewski | Władysław | Rolnik |
Skubiszewski | Piotr | Rolnik |
Sobek | Józef | Rolnik |
Sobiecki | Stanisław | Rolnik |
Sobociński | Wojciech | Rolnik |
Sobotka | Józef | Rolnik |
Staniszewski | Teofil | Rolnik |
Staniszewski | Józef | Rolnik |
Stępkowski | Józef | Rolnik |
Strzypczewski | Stanisław | Rolnik |
Szałkowski | Jan | Rolnik |
Szmelfenig | Serafina | Rolnik |
Sztreja | Franciszek | Rolnik |
Szymański | Antoni | Rolnik |
Śliwczyński | Jan | Rolnik |
Śliwczyński | Antoni | Rolnik |
Śliwczyński | Franciszek | Rolnik – Prezes OSP |
Śliwiński | Konstanty | Rolnik |
Śliwiński | Adam | Rolnik |
Śliwiński | Ignacy | Rolnik |
Śliwiński | Piotr | Rolnik |
Śniegocki | Szymon | Rolnik |
Śniegocki | Adam | Rolnik |
Trawczyński | Bernard | Rolnik |
Trojanowski | Jacenty | Rolnik – Naczelnik OSP |
Trojanowski | Michał | Rolnik |
Turowski | Mikołaj | Rolnik |
Tyburski | Jan | Rolnik |
Tylka | Zygmunt | Rolnik |
Wiński | Jan | Rolnik |
Wiśniewski | Stanisław | Rolnik |
Witkowski | Jan | Rolnik – Prezes OSP |
Woźniak | Adam | Rolnik |
Woźniak | Franciszek | Rolnik |
Zdunkiewicz | Julian | Rolnik |
Zdunkiewicz | Władysław | Rolnik |
Żółtowski | Józef | Rolnik |
Żółtowski | Władysław | Rolnik |
Żółtowski | Leon | Rolnik |
Adamczyk | Grzegorz | Rolnik R |
Bagiński | Czesław | Rolnik R |
Gutkowski | Tomasz | Rolnik R |
Jackowski | Antoni | Rolnik R |
Nowicki | Antoni | Rolnik R |
Barszczewicz | Tomasz | Rybak |
Jędrzejewski | Stefan | Rybak |
Jędrzejewski | Stanisław | Rybak |
Pesta | Józef | Rybak |
Śliwiński | Franciszek | Rybak |
Uznański | Teodor | Rymarz |
Janiszewski | Zygmunt | Rzemieślnik |
Bartkowski | Marian | Rzeźnik Naczelnik OSP |
Cieszewski | Jakub | Rzeźnik |
Olszewski | Wacław | Rzeźnik |
Śliwiński | Ludwik | Rzeźnik |
Turowski | Jan | Rzeźnik – Prezes OSP |
Zieleniewski | Bolesław | Rzeźnik |
Bagiński | Aleksander | Sekretarz Gminy |
Sierputowski | Bolesław | Sekretarz Gminy – Naczelnik OSP |
Jankowski | Józef | Stelmach |
Komuński | Rajmund | Stelmach |
Kozłowski | Jan | Stelmach |
Margas | Walenty | Stelmach |
Trawczyński | Jan | Stelmach |
Ciecierski | Tadeusz | Stolarz |
Jasiński | Franciszek | Stolarz |
Jasiński | Ludwik | Stolarz |
Jasiński | Franciszek | Stolarz |
Pluthau | Julian | Stolarz |
Retkowski | Mieczysław | Stolarz |
Zaborowski | Franciszek | Stolarz |
Skórzyński | Jan | Strycharz |
Bartkowski | Klemens | Szewc |
Bielecki | Konstanty | Szewc |
Dobies | Roman | Szewc |
Dzikowski | Stanisław | Szewc |
Furmanek | Władysław | Szewc |
Jankowski | Klemens | Szewc |
Kolos | Witold | Szewc – Prezes OSP |
Kowalski | Stanisław | Szewc |
Kruciński | Roman | Szewc |
Lewandowski | Kazimierz | Szewc |
Pesta | Antoni | Szewc |
Rajnik | Edmund | Szewc |
Rutecki | Ignacy | Szewc |
Siemiątkowski | Władysław | Szewc |
Szymaniak | Józef | Szewc |
Śliwiński | Feliks | Szewc |
Śliwiński | Piotr | Szewc |
Wiśniewski | Józef | Szewc |
Milewicz | Roman | Tech bud |
Kocięcki | Józef | |
Kłopociński | Stefan | Urzędnik |
Panfil | Władysława | Wdowa po piekarzu |
Dworakowski | Władysław | Wł domu |
Sierputowski | Bolesław | Wł. domu |
Trojanowski | Jacek | Wł. domu |
Brykalski | Stanisław | Własne fundusze |
Dworakowski | Władysław | Właściciel domu |
Śliwiński | Feliks | Właściciel domu |
Sobiesiak | Antoni | Woź. urz. pocz. |
Kubiński | Jan | Woźny Gminy |
Aniszewski | Feliks | Robotnik |
Bilińska | Zofia | Robotnik |
Biliński | Jan | Robotnik |
Cywiński | Franciszek | Robotnik |
Dejnecki | Władysław | Robotnik |
Dudek | Wojciech | Robotnik |
Falkowski | Marian | Robotnik |
Górski | Mateusz | Robotnik |
Grabusiński | Stanisław | Robotnik |
Grochowalski | Franciszek | Robotnik |
Jankowski | Józef | Robotnik |
Jędrzejewski | Jan | Robotnik |
Jędrzejewski | Franciszek | Robotnik |
Jędrzejewski | Marceli | Robotnik |
Jędrzejewski | Stanisław | Robotnik |
Karpiński | Franciszek | Robotnik |
Krajewski | Franciszek | Robotnik |
Kurzyński | Stanisław | Robotnik |
Łaboda | Antoni | Robotnik |
Łączyński | Paweł | Robotnik |
Maćkiewicz | Feliks | Robotnik |
Małecki | Karol | Robotnik |
Nowakowski | Julian | Robotnik |
Ostrowski | Franciszek | Robotnik |
Pesta | Filip | Robotnik |
Piotrowski | Józef | Robotnik |
Piwoński | Jan | Robotnik |
Skowyrski | Jan | Robotnik |
Skórzyński | Jan | Robotnik |
Wasilewski | Piotr | Robotnik |
Wieczorek | Stefan | Robotnik |
Więckiewicz | Julian | Robotnik |
Wojciechowski | Władysław | Robotnik |
Woźnicki | Wawrzyniec | Robotnik |
Zawadzki | Leonard | Robotnik |
Ząbkiewicz | Jan | Robotnik |
Zieliński | Marcin | Robotnik |
Żłobecki | Bronisław | Robotnik |
Skoniecki | Piotr | Zdun |
Zalewski | Józef | Zegarmistrz |
Bagiński | Teofil | ? |
Bartkowiak | Czesława | ? |
Bejer | Mikołaj | ? |
Bojanowski | Teofil | ? |
Chrzanowska | Anna | ? |
Detnarski | Franciszek | ? |
Ginter | Konstancja | ? |
Jankowski | Jan | ? |
Jaroszewski | Roman | ? |
Jurkowski | Władysław | ? |
Kalman | Eleonora | ? |
Kierski | Franciszek | ? |
Klepadło | Marianna | ? |
Kowalska | Ludwika | ? |
Kubiński | Jan | ? |
Kwiatkowski | Franciszek | ? |
Lewandowski | Kazimierz | ? |
Lichocki | Andrzej | ? |
Lubańska | Marianna | ? |
Małecki | Karol | ? |
Pauba | Antonina | ? |
Piątek | Antoni | ? |
Piątek | Adam | ? |
Pruchniewski | Kazimierz | ? |
Rybacki | Piotr | ? |
Skórzyńska | Michalina | ? |
Szymański | Antoni | ? |
Śliwińska | Pelagia | ? |
Trawczyński | Wacław | ? |
Truszczyński | Zygmunt | ? |
Wółkiewicz | Marian | ? |
Wółkiewicz | Władysław | ? |
Wółkiewicz | Franciszek | ? |
Wółkiewicz | Bronisława | ? |
Ząbkiewicz | Władysław | ? |
Zembrzuska | Tekla | ? |
Lenda | Jan | ? |
Wiśniewski | Marian | ? |
Miejsce,które ratuje.
Prostota franciszkańska i rokokowa ekspresja- dwie dominaty kompozycyjne założenia bernardyńskiego w Ratowie nad Wkrą
Konferencja Naukowa 15-16 października 2019 r.
Dzień pierwszy
1. Z o.prof. Aleksandrem K. Sitnikiem OFM Kraków
2. o.prof. Aleksander K. Sitnik – Bernardyni i ich placówki klasztorne na północnym Mazowszu
3. dr.hab.Radosław Lolo , Akademia Humanistyczna im. A. Gieysztora w Pułtusku – Wpływ klasztorów bernardyńskich w diecezji płockiej na życie religijne i kulturę szlachty mazowieckiej.
4. dr Karol Guttmajer – Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za granicą POLONIKA( zdjęcie dodam )
5. dr hab. Jakub Sito- Instytut Sztuki PAN Warszawa – Kościół ścienno – filarowy – warszawski model wnętrza sakralnego XVIII wieku( zdjęcie dodam )
6. dr Renata Sulewska – Instytut Historii Sztuki Uniwersytet Warszawski – Wzory wyposażenia kościoła pw. św.Antoniego w Ratowie
7. dr hab. Michał Wardzyński – Instytut Historii Sztuki Uniwersytet Warszawski Mazowiecki Instytut Kultury – Mazowiecka Akademia Dziedzictwa – Podalpejskie i toruńskie reminiscencje na Mazowszu. Rokokowy wystrój rzeźbiarski świątyni i sanktuarium w Ratowie.
Ogólnopolska Konferencja Naukowa 15-16. 10. 2019 r. Ratowo
Sztandar Szkoły w Kroszynie w ratowskim klasztorze
Mury ratowskiego klasztoru skrywają wiele tajemnic z przeszłości nie tylko okolicy ale także osób , których los w zawirowaniach dziejowych skierował właśnie tu nad Wkrę i Mławkę. ks. Karol Żurawski proboszcz parafii w Kroszynie powiat Baranowicze woj. nowogrodzkie, to postać ,która zapisała się pięknymi kartami w historii klasztoru w Ratowie. W roku 1945 jako repatriant zawitał do diecezji płockiej i został skierowany do pełnienia posługi jako kapelan Sióstr Misjonarek S. Rodziny w Ratowie. Jako człowiek o wszechstronnych zainteresowaniach interesował się etnografią oraz historią okolicy. To właśnie z pod jego ręki wyszła napisana w klasztorze w Ratowie Kronika sanktuarium pobernardyńskiego p.w. św. Antoniego z Padwy. Przepięknie z wielkim kunsztem do artystycznym ozdobiona rysunkami . Jednak nie o tym chciałem napisać.
Szukając informacji o ks. Karolu Żurawskim przeszukiwałem wiadomości o miejscowości Kroszyn – dzisiejsza Białoruś i natrafiłem na artykuł ks.Waldemar Witold Żurek Szkoła Powszechna w Kroszynie koło
Baranowicz 1910-1945,Rocznik Kolbuszowski 16, 2016 r. w nim to znalazłem fragment dotyczący proboszcza Żurawskiego oraz opis nadania sztandaru Szkole Podstawowej . Co ważniejsze w opisanym tekście autor wspomina że w kronice szkolnej zostało dopisane ołówkiem na marginesie, że podczas wojennej pożogi uległ zniszczeni drzewiec, a sam sztandar najprawdopodobniej trafił wraz ks. Karolem do Botowa powiecie mławskim. Zapis w tekście materiału był jednak błędny gdyż chodziło o Ratowo i klasztor pobernardyński. Dopiski w kronice mógł dokonać sam Żurawski, który następnie udał się na Dolny Śląsk w okolice Wrocławia i tam prowadził działalność duszpasterską . Sztandar najprawdopodobniej pozostał w depozycie u Sióstr Misjonarek w Ratowie.
Czy ktoś , kiedyś zetknął się z państwa z tym obiektem? Czy może coś wiemy jakie były jego dalsze losy? Gdzie może być ukryt?
file:///C:/Users/schrzanowski/Desktop/Rocznik_Kolbuszowski-r2016-t16-s379-423.pdf
———————————————————–
Ks. Żurawski Karol, urodzony w 1903, wyświęcony na kapłana w 1933, po święceniach pełnił obowiązki wikariusza w parafii Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Niedźwiedzicy (1935) i nauczyciela religii w szkołach zawodowych i powszechnych. Od 30 października 1939 r. ks. Żurawski pełnił obowiązki proboszcza w Kroszynie, do chwili powrotu proboszcza. Faktycznie w lipcu 1945 roku opuścił parafię, mając zezwolenie na wyjazd do Polski. Dnia 15 lipca tego roku przekazał dziekanowi, ks. Andrzejowi Zgryza klucze kościoła i akta, aby pełnił obowiązki administratora parafii. Spis kościołów i duchowieństwa diecezji pińskiej w R. P. 1935, Pińsk 1935, s. 123, 173; Mikhailik, Kościół katolicki na Grodzieńszczyźnie, s. 184; Żurawski, Kroszyn, s. 70.
3 września 1939 roku na Radzanów
Dornier Do 17
Szukając tematów na kolejny artykuł zagłębiłem się w sprawie niemieckiego ataku na Radzanów z 3 września 1939 roku . Posiadając relacje ks. proboszcza Józefa Jagodzińskiego i Pana Tadeusza Bartkowskiego z Radzanowa , zacząłem w dostępnej literaturze poszukiwać informacji. Przypomniał mi się historyk zajmujący się tematyką wrześniowa i działaniem Luftwaffe nad Polską , Marius Emmerling. Miałem już okazje korzystać z jednej z jego publikacji dotyczącej niemieckiego lotnictwa myśliwskiego w działaniach podczas kampanii wrześniowej. Zapoznałem się z bibliografia tego autora i znalazłem publikację ,, Luftwaffe nad Polską1939 cz.2 Kampffliger” . W książce tej odnalazłem informacje , które połączyłem z relacjami radzanowskimi i wyszło mi, że :
Zbombardowania Radzanowa nad Wkrą dokonała jednostka Luftwaffe mająca swoje lotnisko w Shippenbeil ( dziś Sępopol woj. war – mazurskie, pow. bartoszycki.) w Prusach Wschodnich. Była to II Gruppe/Kampfgeschwader 2 (II/KG2) Staffel 5 Dowodzona przez Hauptmanna Reinholda Oelze. Dysponowali samolotami Dornier 17 Z(foto).
Wystartowała ona ok. godziny 16 z Shippenbeil ( Sępopol woj. War – maz) . Celem jej było zbombardowanie szlaków komunikacyjnych, kolumn wojska oraz domów , które miały być wykorzystywane jako punkty obserwacyjne i sic!(gniazda karabinów maszynowych). Około 17 zbombardowały Strzegowo i okoliczne przeprawy na Wkrze – w tym Radzanów.
Autor podaje jeszcze kilka nazwisk z tej formacji rannych i poległych w czasie tego lotu. Są to:
Obs. Olt. Rudolf Krochmann
Olt. Herbert Hilbert
Hptm. Franz Schiffer
Jeśli chodzi o dzień 4 września z pewnością była to ta sama jednostka z Shippenbeil , ale w niemieckich archiwach jak podaje Emmerling nie zachowały się z tego dnia raporty tej grupy.