Sztandar Szkoły w Kroszynie w ratowskim klasztorze

Sztandar Szkoły w Kroszynie w ratowskim klasztorze

Mury ratowskiego klasztoru skrywają wiele tajemnic z przeszłości nie tylko okolicy ale także osób , których los w zawirowaniach dziejowych skierował właśnie tu nad Wkrę i Mławkę. ks. Karol Żurawski proboszcz parafii w Kroszynie powiat Baranowicze woj. nowogrodzkie, to postać ,która zapisała się pięknymi kartami w historii klasztoru w Ratowie. W roku 1945 jako repatriant zawitał do diecezji płockiej i został skierowany do pełnienia posługi jako kapelan Sióstr Misjonarek S. Rodziny w Ratowie. Jako człowiek o wszechstronnych zainteresowaniach interesował się etnografią oraz historią okolicy. To właśnie z pod jego ręki wyszła napisana w klasztorze w Ratowie Kronika sanktuarium pobernardyńskiego p.w. św. Antoniego z Padwy. Przepięknie z wielkim kunsztem do artystycznym ozdobiona rysunkami . Jednak nie o tym chciałem napisać.

Szukając informacji o ks. Karolu Żurawskim przeszukiwałem wiadomości o miejscowości Kroszyn – dzisiejsza Białoruś i natrafiłem na artykuł ks.Waldemar Witold Żurek Szkoła Powszechna w Kroszynie koło
Baranowicz 1910-1945,Rocznik Kolbuszowski 16, 2016 r. w nim to znalazłem fragment dotyczący proboszcza Żurawskiego oraz opis nadania sztandaru Szkole Podstawowej . Co ważniejsze w opisanym tekście autor wspomina że w kronice szkolnej zostało dopisane ołówkiem na marginesie, że podczas wojennej pożogi uległ zniszczeni drzewiec, a sam sztandar najprawdopodobniej trafił wraz ks. Karolem do Botowa powiecie mławskim. Zapis w tekście materiału był jednak błędny gdyż chodziło o Ratowo i klasztor pobernardyński. Dopiski w kronice mógł dokonać sam Żurawski, który następnie udał się na Dolny Śląsk w okolice Wrocławia i tam prowadził działalność duszpasterską . Sztandar najprawdopodobniej pozostał w depozycie u Sióstr Misjonarek w Ratowie.

Czy ktoś , kiedyś zetknął się z państwa z tym obiektem? Czy może coś wiemy jakie były jego dalsze  losy? Gdzie może być ukryt?

 

file:///C:/Users/schrzanowski/Desktop/Rocznik_Kolbuszowski-r2016-t16-s379-423.pdf

———————————————————–

Ks. Żurawski Karol, urodzony w  1903, wyświęcony na kapłana w  1933, po święceniach pełnił obowiązki wikariusza w  parafii Świętych Apostołów Piotra i  Pawła w Niedźwiedzicy (1935) i nauczyciela religii w szkołach zawodowych i powszechnych. Od 30 października 1939 r. ks. Żurawski pełnił obowiązki proboszcza w Kroszynie, do chwili powrotu proboszcza. Faktycznie w lipcu 1945 roku opuścił parafię, mając zezwolenie na wyjazd do Polski. Dnia 15 lipca tego roku przekazał dziekanowi, ks. Andrzejowi Zgryza klucze kościoła i akta, aby pełnił obowiązki administratora parafii. Spis kościołów i duchowieństwa diecezji pińskiej w R. P. 1935, Pińsk 1935, s. 123, 173; Mikhailik, Kościół katolicki na Grodzieńszczyźnie, s. 184; Żurawski, Kroszyn, s. 70.

Wikariat w radzanowskiej parafii

Wikariat w radzanowskiej parafii

      W ostatnich dniach do mieszkańców  dotarła wiadomość o śmierci w dniu 9 października br. byłego wikariusza parafii Radzanów     , a obecnie proboszcza w parafii św. Anny w Sokołowie            ks. Marka Topolewskiego. W tej szczególnej chwili patrzymy w przededniu Wszystkich Św. postanowiłem wspomnieć tych , których Boży los skierował do pracy w miasteczku nad Wkrą . Tych , którzy zajmowali się katechizacja dzieci, tworzyli niejednokrotnie życie kulturalne i społeczne okolicy.

20150806_112920 

 Pełniący posługę wikariatu w parafii rezydowali w Radzanowie i Ratowie sprawując funkcję rektora tamtejszego kościoła , a od przybycia Sióstr Misjonarek św Rodziny w 1925r. funkcję kapelana .
           Pierwszym odnotowanym w archiwaliach jest  ks. Hilary Rakowski, który  został wikarym w Radzanowie w roku  1872.
            W 1875r. rozpoczął pracę w parafii ks. Andrzej Radzicki, urodzony w 1830r. i wyświęcony w 1860r.
            Kolejnym  pomocnikiem proboszcza od 1879r.  w parafii został  ks. Franciszek Choromański., urodzony w 1847r. i wyświęcony w 1872r.
Od roku
1884 nad Wkrą  rozpoczął pracę ks. Adam Koszutowski,urodzony w 1855r. a wyświęcony w 1877r.
Po nim do pracy w Radzanowie został skierowany ks. Jan Werner urodzony w 1859r. i wyświęcony w 1885r.
W 1888r. Wikariuszem w Radzanowie został mianowany ks. Piotr Pollecki. Urodził się w 1851r., a święcenia kapłańskie otrzymał w 1877r.
            W 1891r. Do pracy w parafii Radzanów skierowano dwóch wikariuszy . W Radzanowie wikariuszem był ks. Balaitis, który urodził się w 1869r. I został wyświęcony w 1891r. Do Ratowa został skierowany ks. Antoni Sękowski, urodzony w 1851r. i wyświęcony w 1874r.
W 1892r. W miejsce ks. Balaitisa został skierowany do pracy w Radzanowie ks. Antoni Rumiankowski, urodzony 1865r., a wyświęcony w 1889r.
W latach 1894-1895 obowiązki wikariusza pełnił ks. Celestyn Rogacki. Urodził się w 1870r., natomiast święcenia kapłańskie przyjął w 1893r.
W latach 1897-1900 wikariuszem w Radzanowie jest ks. Aleksander Ołdakowski, urodzony w 1867r. i wyświęcony w 1896r.
W latach 1900-1902 wikariuszem jest ks. Teodor Babich, urodzony w 1872r. i wyświęcony w 1895r.
Ks. Bolesław Baranowski pełnił obowiązki wikariusza w latach 1901-1903. Urodził się w 1869r., natomiast  święcenia kapłańskie otrzymał w 1892r.
 
Od 1903r. Do 1906r. Wikariuszem w Radzanowie był ks. Jan Zaremba, urodzony w 1873r.

i wyświęcony w 1895r.
W latach 1906-1907 wikariuszem parafii Radzanów był ks. Józef Górnicki, urodzony w 1879r. i wyświęcony w 1903r.
Ks. Władysław Deluga pełnił funkcję wikariusza w latach 1907-1909. Urodził się w 1873r., i został wyświęcony w 1895r.
Wikariuszem w latach 1909-1911 był ks. Stefan Bernatowicz, urodzony w 1873r. i wyświęcony w 1897r.
W latach 1911-1924 obowiązki obowiązki wikariusza parafii Radzanów pełnił ks. Stanisław Gutowski, urodzony w 1882r. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1905r.
W latach 1925-1928 (4 lipca) wikariuszem parafii Radzanów był ks. Bronisław Tałaszkiewicz, urodzony w 1897r. i wyświęcony w 1925r.
Od 1925r. do 12 czerwca 1930r. był wikariuszem radzanowskim i kapelanem Zgromadzenia Sióstr Misjonarek św. Rodziny w Ratowie ks. Seweryn Kownacki. Urodził się w 1895r. a został wyświęcony w 1921r.
Od 12 czerwca 1930r. do 5 stycznia 1932r. był kapelanem sióstr ks. Józef Rojewski. Urodził się w 1884r. i został wyświęcony w 1906r. Kapelanię u sióstr otrzymał na własną prośbę po zwolnieniu się z obowiązków proboszcza parafii Zieluń.
W czasie od 1932r. do 26 VI 1933r. kapelanem sióstr był ks. Franciszek Rutkowski. Urodził się w 1883r. a święcenia kapłańskie przyjął w 1907r.

            W latach 1933-1935 (2 stycznia) wikariuszem parafii Radzanów był ks. Mieczysław Smoliński, urodzony w 1905r. i wyświęcony w 1933r.
            Od 2 stycznia 1935r. Do 1937r. wikariuszem był ks. Kazimierz Krajewski. Urodził się w 1909r., a święcenia kapłańskie otrzymał w 1934r.
            Od 1 września 1935r. do 1938r. obowiązki kapelana Sióstr Misjonarek i rektora kościoła w Ratowie pełnił ks. Stanisław Mystkowski, urodzony w 1879r. i wyświęcony w 1906r. Zmarł w Otwocku 27 lipca 1938r.
            Od 18 sierpnia 1937r. wikariuszem w Radzanowie był ks. Józef Orłowski. Urodził się 18 marca 1909r. w Wielgolasie – parafia Obryte. Święcenia kapłańskie otrzymał 16 czerwca 1937r. w Płocku.
            W 1938r. rozpoczął pracę w Radzanowie ks. Aleksander Praszyński urodzony w 1904r. a wyświęcony w 1936r.
            Ks. Karol Żurawski, kapelan archidiecezji wileńskiej był kapelanem sióstr od 1945r. do 6 września 1946r. Urodził się w 1903r., a został wyświęcony w 1933r.
            W latach 1951-1962 obowiązki kapelana sióstr w Ratowie pełnił ks. Józef Grabowski. Urodził się 10 marca1901r., wyświęcony 6 września 1925r., zmarł 14 lipca 1974r.
                W latach 1957-1962 wikariuszem w Radzanowie był ks. Henryk Mazurowski. Urodził się 19 sierpnia 1930r. i został wyświęcony 10 lutego 1957r.
                Od 1962r. do 1963r. Kapelanem w Ratowie był ks. Józef Czarnecki. Urodził się 22 maja 1923r. we wsi Gumino i został wyświęcony 12 października 1952r. w Płocku
W latach 1962-1964 wikariuszem w Radzanowie był ks. Tadeusz Sławiński, urodzony 16 listopada 1936r. w Kraszewie i wyświęcony 11 czerwca 1961r. w Płocku.

                Od 1964r. do 1966r. obowiązki wikariusza w parafii radzanowskiej pełnił ks. Jan Kadłubowski. Urodził się 26 maja 1935r. w Janowie i został wyświęcony 19 czerwca 1960r. W Płocku.
     
                Po ks. J. Czarneckim wikariuszami w Ratowie byli kolejno: ks. Eugeniusz Ogiński, urodzony w 1922r. i wyświęcony w 1951r., ks. Ludwik Bajgrowicz (pallotyn), ks. Marian Sikora, ks. Józef Rajter (salezjanin), ks. Tadeusz Lipowski, urodzony 1 stycznia 1934r. w Grabowie i wyświęcony 19 czerwca 1960r. w Płocku.
                W latach 1969-1971 wikariuszem w Ratowie był ks. Jan Szewczuk. Urodził się 11 lutego 1945r. w Grzybowie, a święcenia otrzymał w Wyszogrodzie.
                Od 1971r. do 1972r. kapelanem sióstr był ks. Kazimierz Michalski.

W 1972r. przez prawie dwa miesiące pracował w Ratowie ks. Kazimierz Bartosiewicz urodzony 18 września 1936r. w Rostkowie. Święcenia otrzymał 11 czerwca 1961r. w Płocku. Uległ jednak wypadkowi samochodowemu i wycofał się z pracy duszpasterskiej.
                Na jego miejsce przyszedł ks. mgr Henryk Lubański urodzony 1 stycznia 1939r. W Kliczynie Dużym i wyświęcony 14 czerwca 1964r. w Płocku.
                Po ks. Lubańskim w Ratowie pracował ks. Antoni Mamiński. Urodził się 5 marca 1937r. w Maminie, a święcenia kapłańskie przyjął 13 czerwca 1968r. w Różanie. Ks. Mamiński pracował w Ratowie do 1976r.
                W 1976r. stanowisko kapelana sióstr objął ks. Stanisław Drozd, urodzony 12 listopada 1944r. w Długosiodle i wyświęcony 18 czerwca 1972r. w Płocku.
                 Następnym kapelanem w Ratowie był ks. Józef Różański, który pracował tam do 1980r. Ks. Różański urodził się 26 lutego 1949r. w Grabówcu, natomiast święcenia otrzymał 12 czerwca 1977r. w Płocku.
                Od 1980r. do 1987r. wikariuszem radzanowskim i kapelanem sióstr był ks. Henryk Winter. Ks. Winter urodził się 14 czerwca 1940r. we wsi Mystkowice. Wyświęcony na kapłana został 13 czerwca 1965r. w Makowie Mazowieckim.
                Po ks. Winterze przez rok pracował w Ratowie ks. Stanisław Dziekan. Urodził się 23 października 1956r. a wyświęcony został 6 czerwca 1982r.
                Od 1988r. Wikariuszem rezydującym w Ratowie jest ks. Marian Łuniewski. Urodził się 8 września 1945r. natomiast święcenia kapłańskie otrzymał 14 czerwca 1970r.  

 


 Niniejszy tekst jest fragmentem pracy ks. Andrzeja Smolenia

,,PASTORALNE FUNKCJE PARAFII RADZANÓW NAD WKRĄ W LATACH 1795 – 1992″

napisanej pod kierunkiem ks.prof. M.M. Grzybowskiego

Ks. Karol Żurawski – kapelan Sióstr Misjonarek Św. Rodziny w Ratowie

Ks. Karol Żurawski – kapelan Sióstr Misjonarek Św. Rodziny

w Ratowie

cropped-Scan1358.jpgBrama Główna . Klasztor w Ratowie

Kolejne karty z przeszłości Sanktuarium św. Antoniego w Ratowie zostają zapisane.Tym razem krótko co prawda ale napiszę o ks. Karolu Żurawskim , którego wojenna zawierucha wypędziła z Kresów na Północne Mazowsze.

  Informacji w źródłach ratowskich o tym kapłanie było niewiele ale za to jak cenne. ksiądz Karol Żurawski pozostawił po krótkim pobycie w Ratowie wspaniałe dzieło .Jest to rękopis jaki stworzył pod tytułem Kronika kościoła i klasztoru pobernardyńskiego p.w. św. Antoniego z Padwy. Znajduje się on w posiadaniu Sióstr Misjonarek Św. Rodziny. Podczas pobytu w Ratowie w latach 1945- 1946 (może 1947) opisał on przeszłość i wygląd ratowskiego konwentu. Znaczącym elementem dzieła są rysunki jakimi zaopatrzył swoją kronikę , wykazujące talent do malarstwa i rysunku. Tu by można zakończyć jednak ciekawość poznawania historii spowodowała poszukiwania informacji o autorze.

 W samym dziele pisanym przecież w bardzo niebezpiecznych czasach ks. Żurawski napisał ,że przybył tu nad Wkrę do diecezji płockiej z Kresów II Rzeczpospolitej  z diecezji pińskiej. Kolejna informacja to ta ,że opuszcza kapelanię ratowskim klasztorze i wyjeżdża do powstającej diecezji wrocławskiej.

  Szukajcie, a znajdziecie . Udało się ustalić ,ze ks. Karol Żurawski ur. 1903 roku. Przed II Wojną Światową był proboszczem w parafii Kroszyn w województwie nowogródzkim , w powiecie baranowickim w gminie Stołowicze . Po wyjeździe z Ratowa w latach 1950- 55 był proboszczem w Tomaszowie Bolesławickim na Śląsku. W roku 1986 przebywał jako rezydent w Świętej Katarzynie koło Wrocławia. Tyle wiem ale dalej szukam i ma nadzieję ,ze niedługo będę mógł szerzej przedstawić wam postać kapelana z Kresów.

 

Powojenny Radzanów . Szkolnictwo. Kronika parafii cz.37

    Powojenny Radzanów . Szkolnictwo. Kronika parafii cz.37.

 

   O godzinie 9 tej również odprawia Mszę św. w Ratowie ks. Karol Żurawski, kapelan, kapłan z diecezji Pińskiej, którego losy wojny zapędziły aż do Ratowa.  Pracuje on w Ratowie od 15 sierpnia, przedtem proboszcz jeździł na 9 tą do Ratowa. Siostrzyczki w Ratowie przetrwały wojnę względnie dobrze. Jednakowoż życie wewnętrzne zakonne stoi na bardzo niskim poziomie . Raczej należało by powiedzieć że są to dziewczęta czysto świeckie , które przebrawszy się w habity zakonne, bawią się w ,,zakonnice”. Cóż wszędzie spustoszenia wojna spowodowała. Szkolnictwo poczęło się dźwigać. W czasie okupacji nie istniały szkoły polskie, zaledwie garstka nauczycieli ocalała, inni albo w obozach , albo na przymusowych robotach w Niemczech . Nie ma nauczycieli nie ma szkoły polskiej , zaledwie gdzieniegdzie matka bierze do reki stary elementarz i uczy pociechę swoja. Nie wiele ona u mnie, co może przelewa w  główki pociechy swojej. W GG nauka istniała  jak pożal się Boże , jak to wszystko wyglądało. Chociaż polska książka mogła się znajdować w domu , można w szkole mówić i pisać po polsku. Zdobywszy kilka egzemplarzy początkujących księgach, przesłałem takowe pod adres mojej siostry . Jak radość była , jak ludzie pragnęli za wszelka cenę zdobyć elementarz polski, tu na terenie naszego Mazowsza.! Poziom szkół obniżony. Niemcy rozebrali do fundamentów nowowo budowaną szkołę we Wróblewie, pozbawili dachu, drzwi, okien podług ,pieców, nowo wzniesiona szkoła w Dzieczewie. Zasadniczo szkoły otwarto w tych wioskach , w których były przed wojna. Z starych przedwojennych nauczycieli utrzymał się: kierownik szkoły w Radzanowie Stanisław Pol wywieziony na roboty do Prus Wschodnich. Władysław Domagalski  nauczyciel z Sławęcina i Teresa Lewińska nauczycielka z Glinek. Inni albo zginęli, albo w niewoli albo przyjęli posady gdzie indziej. Przeważnie stanowiska nauczycieli obsadzane przez siły niewykwalifikowane, których okoliczność wojny rzuciły na te stanowiska. Przeważnie dawni właściciele majątków , których reforma rolna pozbawiła warsztatów pracy . Religię wykładają nauczyciele, w Radzanowie wykłada siostra Klara , katechetka, na naukę katechizmu , kurs niższy uczęszcza 600 dzieci, kurs wyższy około 200.