Radzanów i okolica na starej fotografii cz. 5

Radzanów i okolica na starej fotografii cz. 5

   Zdjęcia związane ze szkołą, to w każdym z albumów stała pozycja. Przywołują wspomnienia z tamtych lat o kolegach i koleżankach ze szkolnej ławy, czy też o  wydarzeniach jakich byliśmy uczestnikami, które współtworzyliśmy. Wycieczki szkolne to także obszar wielu retrospekcji utrwalonych w tamtym okresie.

Młodzież ze Szkoły Podstawowej w Radzanowie z opiekunami na wycieczce – Malbork – początek lat 70 XX w.

Przed wejściem do  budynku szkoły – Radzanów

Może kogoś rozpoznajecie? Jesli tak to proszę o wpis w komentarzu.

Radzanów na starej fotografii 3

 Radzanów na starej fotografii 3

  Idąc kolejny krok dale z ukazaniem kolejnych zdjęć szkolnych jakie  pozyskałem , przedstawiam fotografię z 1960 roku .                                                      Dzięki pomocy Pana Jerzego Jędrzejewskiego – ucznia znajdującego się na zdjęciu-  ustalić część personaliów. Tak więc :

Górny rząd od prawej:

  1. Leszek Gawliński
  2. Remigiusz Grabowski
  3. Jerzy Jędrzejewski
  4.  ? Foskata
  5. ?
  6. Włodzimierz Chrzanowski
  7. Albin Rogowski

Rząd środkowy od prawej:

  1. ?
  2. Maryla Śliwczyńska
  3. Ryszarda Dąbkowska
  4. Teresa Sobiecka
  5. Irena Pesta
  6. Bogda Turowska
  7. ?

Dolny rząd od prawej:

  1. Janina Dłużnik
  2. ?
  3. ?
  4. ?
  5. Zofia Przybyszewska
  6. Krystyna Grzywacz
  7. Kazimiera Ambrochowicz
  8. Jagoda Białecka

Podobnie jak we wcześniejszych przypadkach zwracam się z prośbą do Państwa o pomoc w ustaleniu imion i  nazwisk pozostałych uczniów ze zdjęcia .

Radzanów na starej fotografii 2.

Radzanów na starej fotografii 2

       Dziś kolejne pozyskane szkolne zdjęcie z roku 1958. Podobnie jak we wcześniejszym przypadku zwracam się z prośbą do państwa o pomoc w ustaleniu imion i  nazwisk uwiecznionych na zdjęciu uczniów Szkoły Podstawowej w Radzanowie.

Radzanów na starej fotografii 1

Radzanów na starej fotografii 1

Zdjęcia szkolne to szczególna pamiątka dla tych którzy zostali na nich uwiecznieni.  Oglądając takowe  w domowych albumach powracają wspomnienia ze szkolnych lat. Wspominamy koleżanki i kolegów jednak nie zawsze , szczególnie starsze osoby mogą sobie przypomnieć imiona i nazwiska sfotografowanych.

Tym razem udało  się pozyskać zdjęcie klasy II ze Szkoły Podstawowej w Radzanowie z roku 1956.

Zwracam się do Państwa z prośbą o napisanie w komentarzu imion i nazwisk rozpoznanych osób. (Może ktoś rozpozna samego siebie.)

Ps. Trzeci od prawej w górnym rzędzie jest mój ojciec –                                         Włodzimierz Chrzanowski

 

Szkolnictwo Polskie w hołdzie narodowi amerykańskiemu – Radzanów 1926 rok

 Polskie szkolnictwo  w hołdzie narodowi amerykańskiemu – Radzanów 1926 rok

Szkoła Radzanów lata 20

   Fotografia z okresu opisanego poniżej.

    W roku 1926 młodzież szkól polskich w dowód wdzięczności za pomoc jaką w dobie odzyskania niepodległości  udzieliły Stany Zjednoczone  postanowiła w nietypowy  sposób podziękować. Zorganizowana została skoordynowana akcja w placówkach oświatowych.Na pamiątkę 150 lecia Niepodległości USA w hołdzie narodowi amerykańskiemu uczniowie i nauczyciele na specjalnie wydrukowanych stronach własnymi podpisami wyrażali swa wdzięczność. Wydarzeniu tym udział wzięły szkoły w Radzanowie, Ratowie, Bojanowie, Luszewie, Wróblewie, Bońkowie Podleśnym, Zgliczynie Glinkach. W ten sposób pozostawiły nam niesamowite źródło wiedzy na temat szkolnictwa w okolicy jak i nazwisk uczniów i nauczycieli tworzących w 1926 roku społeczność szkolną.

Po zebraniu wszystkich stronic zostały one następnie oprawione i 98 tomów przekazane zostały za ocean gdzie trafiły do Biblioteki Kongresu USA. Wydarzenia jakie miały miejsce na świecie spowodowały,że o tak ważnych archiwaliach na dziesiątki lat zapomniano. Dopiero digitalizacja zbiorów spowodowała,że ponownie ujrzały światło dzienne i dzięki, pracownikom o polskich korzeniach możemy ponownie przeglądać to wiekopomne dzieło.

Instytut Karta , do którego trafiła cyfrowa wersja rozpoczął projekt ,,polska1926″. Głównym założeniem jest dotarcie do poszczególnych miejscowości i próba ustalenia losów poszczególnych autorów podpisów.

Poniżej przytaczam  informacje ze źródła z 1926 roku :

 Radzanów pow. Mławski .

Szkoła powszechna dwuklasowa.

Opiekun Br(onisław) Brykalski.

Kierownik St(anisław) Pol.

Inspektor A. Bandas

( Wpisy uczniów wg. kolejności wpisania)

  1.  Zagroda Marjanna
  2.  Stefania Zaborowska
  3. Staniszewska Marjanna
  4.  H. Gładsztejn
  5.  H.Tyk
  6.  Marja Sokołowska
  7.  Józefa Pesta
  8.  Zofia Bartkowska
  9.  Rybacka Zofja
  10.  Czyżewska Henryka
  11.  S. Segał
  12. Górska Kazimiera
  13.  J. Marszałek
  14.  H(elena) Chrzanowska – ( po mężu Rybacka )
  15.  Z. Strupaczewska
  16. J. Dworakowska
  17.  Z. Skubiszewska
  18. Janina Śliwińska
  19. F. Gawliński
  20. F. Zieleniewski
  21. M. Wółkiewicz
  22. J. Czarnecki
  23. J. Iżykowski
  24. T. Wiśniewski
  25. T[elesfor]. Ciecierski
  26. Marjan Brykalski
  27. Stanisław Brykalski
  28. J. Lipinska
  29. Zygmunt Pawłowski
  30. H. Bagińska
  31. M. Brykalska
  32. W. Leśniewska
  33. R. Aniszewska
  34. H[elena]. Klonowska -( po mężu Fijałkowska)
  35. W. Trojanowska
  36. M. Skubiszewska
  37. W. Kołodzińska
  38. E. Grochowalski
  39. Z. Śliwińska
  40. K. Grochowalska
  41. E. Furmański
  42. J. Piotrowski
  43. J. Furmański
  44. N. Pawłowski
  45. E.Śliwiński
  46. J. Figurski
  47. J. Pawłowski
  48. T. Dworakowski
  49. J. Marcinkowska
  50. A . Rogowski
  51. J. Pawłowska
  52. Janina Iżykowska
  53. H. Czyżewski
  54. W. Barkowski
  55. Czesław Nilowski
  56. J. Rybacka
  57. A. Zaborowska
  58. H. Staniszewska
  59. A. Zdunkiewicz
  60. Z. Kosiorek
  61. M. Lewandowska
  62. R. Bartkowska
  63. Bagiński J.
  64. A. Staniszewski
  65. H. Jasiński
  66. Z. Zaborowski
  67. E. Dworakowski
  68. M. Grochowalski
  69. J. Bartkowski
  70. H. Ciecierski
  71. J. Żółtowski
  72. W. Bartkowski
  73. D. Kruciński
  74. B. Kołodziński
  75. J. Lewandowski
  76. Józef Żółtowski
  77. E. Pesta
  78. J. Gawliński
  79. R. Marcinkowska
  80. Setlterewicz( nieczytelne)
  81. A. Krucińska
  82. T. Midgag
  83. J. Różycka
  84. W. Staniszewska
  85. J. ( nieczytelne)
  86. Edward Śliwiński
  87. D. Slejzenger
  88. M. Tyk
  89. B. Brykalski
  90. G. Aniszewska
  91. L. Hamburger
  92. Jan Skowyrski
  93. T. Dudek
  94. St(efan) Czepkiewicz
  95. W. Abramowicz
  96. A Rynski
  97. C. Dudek
  98. H. Gładsztejn 
  99. C. Pawłowska
  100. M. Kowalska
  101. J. Nidzgorska
  102. J. Kuskowska

Zwracam się do Czytelników – jeżeli możecie pomóżcie w opisaniu postaci.

W następnej części Szkoła w Ratowie itd.

Radzanów czy to już tylko wspomnienia

Radzanów czy to już tylko wspomnienia

ScanPhoto03

     Powracam po długim czasie z pisaniem o Naszej okolicy , nie ukrywam jestem pod wpływem tekstu jaki miałem okazję przeczytać w lokalnej gazecie. Artykuł dotyczył demografii i był napisany pod kątem spadku liczy dzieci w poszczególnych szkołach na terenie powiatu mławskiego do którego przynależy Radzanów. Jak donosi dziennikarka w obecnym roku szkolnym do oddziału pierwszego Szkoły Podstawowej w Radzanowie  zapisano 9 uczniów, a do Szkoły we Wróblewie 7 !!! Sytuacja jaka  przy porównaniu z rokiem wcześniejszym – dwa oddziały po dwadzieścia dwie osoby w Radzanowie i piętnastoosobowy we Wróblewie – ukazała dramat demograficzny. Z czego on wynikać?  można by zadać pytanie? Odpowiedz nie jest ani prosta , ani jednoznaczna.

    Okolica Radzanowa jest odzwierciedleniem sytuacji demograficznej w kraju. Młodzi ludzie wyjeżdżający z okolicy w związku z edukacją starają się jednak zatrzymać i realizować w wielkich aglomeracjach lub jak to miało miejsce idąc za trendem wyjeżdżali na emigrację. Dawało to i daje liczne perspektywy w porównaniu z lokalnym rynkiem pracy. W okolicy rozwinął się co prawda przemysł drobiarski, jednak profili edukacyjny pod tym kątem wcale nie zaistniał. Z rzadka możemy wśród studiujących spostrzec tych, którzy wybierają weterynarię, zootechnikę, biotechnologie czy technologi żywienia. Dlaczego ten sektor współpracy edukacji z biznesem nie zaistniał lub nie zaistnieje? Możliwość uzyskania pracy dla absolwentów i zyskania wykwalifikowanej kadry dla inwestorów to klucz do poprawy sytuacji jednak nie jest to jedyna kwestia.       

   Poprawa atrakcyjności miejscowości pod katem osiedlenia się , estetyki otoczenia oraz kwestii komunikacyjno drogowych to kolejne kroki do sukcesu. Położenie Radzanowa  do bliskich szlaków komunikacyjnych to atut , drogi dojazdowe i poprawa ich jakości ,dawały by większa szansę na rozwój. Dzięki tym kilku czynnikom atrakcyjność gospodarcza znacznie by wzrosła.

    Przypomnijmy sobie marazm lat 80 tych XX wieku i  kiedy to w Radzanowie otwarta została Firma obuwnicza Rovan , jak wielu ludzi w niej pracowało. Osiedle Radzanówek rozbudowało się dynamicznie ludzie mający zatrudnienie i perspektywy  pozostali na miejscu ,a ich dzieci poszły do szkoły.

    Ps. Przeglądając stare szkolne zdjęcia, analizując tabele za poszczególne lata dotyczące urodzeń na terenie parafii, pamiętając gry i zabawy z lat dziecięcych z dzieciakami gdzie trzeba było w kolejce czekać na swój czas , to właśnie przychodzi ta myśl jak kurczy się i będzie nadal pod względem demografii Radzanów i jego najbliższa okolica.

Powojenny Radzanów . Szkolnictwo. Kronika parafii cz.37

    Powojenny Radzanów . Szkolnictwo. Kronika parafii cz.37.

 

   O godzinie 9 tej również odprawia Mszę św. w Ratowie ks. Karol Żurawski, kapelan, kapłan z diecezji Pińskiej, którego losy wojny zapędziły aż do Ratowa.  Pracuje on w Ratowie od 15 sierpnia, przedtem proboszcz jeździł na 9 tą do Ratowa. Siostrzyczki w Ratowie przetrwały wojnę względnie dobrze. Jednakowoż życie wewnętrzne zakonne stoi na bardzo niskim poziomie . Raczej należało by powiedzieć że są to dziewczęta czysto świeckie , które przebrawszy się w habity zakonne, bawią się w ,,zakonnice”. Cóż wszędzie spustoszenia wojna spowodowała. Szkolnictwo poczęło się dźwigać. W czasie okupacji nie istniały szkoły polskie, zaledwie garstka nauczycieli ocalała, inni albo w obozach , albo na przymusowych robotach w Niemczech . Nie ma nauczycieli nie ma szkoły polskiej , zaledwie gdzieniegdzie matka bierze do reki stary elementarz i uczy pociechę swoja. Nie wiele ona u mnie, co może przelewa w  główki pociechy swojej. W GG nauka istniała  jak pożal się Boże , jak to wszystko wyglądało. Chociaż polska książka mogła się znajdować w domu , można w szkole mówić i pisać po polsku. Zdobywszy kilka egzemplarzy początkujących księgach, przesłałem takowe pod adres mojej siostry . Jak radość była , jak ludzie pragnęli za wszelka cenę zdobyć elementarz polski, tu na terenie naszego Mazowsza.! Poziom szkół obniżony. Niemcy rozebrali do fundamentów nowowo budowaną szkołę we Wróblewie, pozbawili dachu, drzwi, okien podług ,pieców, nowo wzniesiona szkoła w Dzieczewie. Zasadniczo szkoły otwarto w tych wioskach , w których były przed wojna. Z starych przedwojennych nauczycieli utrzymał się: kierownik szkoły w Radzanowie Stanisław Pol wywieziony na roboty do Prus Wschodnich. Władysław Domagalski  nauczyciel z Sławęcina i Teresa Lewińska nauczycielka z Glinek. Inni albo zginęli, albo w niewoli albo przyjęli posady gdzie indziej. Przeważnie stanowiska nauczycieli obsadzane przez siły niewykwalifikowane, których okoliczność wojny rzuciły na te stanowiska. Przeważnie dawni właściciele majątków , których reforma rolna pozbawiła warsztatów pracy . Religię wykładają nauczyciele, w Radzanowie wykłada siostra Klara , katechetka, na naukę katechizmu , kurs niższy uczęszcza 600 dzieci, kurs wyższy około 200.