500 Rocznica nadania praw miejskich miejscowości PONIATOWO
19 września 2020
Mieszkańcy okolic Radzanowa 1920 r.
Mieszkańcy okolic Radzanowa 1920 r
Rocznica wielkiego wydarzenia jakim była bitwa warszawska 1920 roku,a wraz z nią kontrofensywa znad Wkry, która poprowadził gen. Władysław Sikorski to czas gdzie pojawiają się liczne artykuły na temat tych wydarzeń. Coraz częściej również prasa lokalna opisuje wydarzenia i postacie związane z regionem ,których wichry historii porwały do działania. W TGM nr 33/2017 pojawiła się pierwsza cześć artykułu Ziemianie Północnego Mazowsza wobec wojny polsko – rosyjskiej 1920 roku, autorstwa Dariusza Piotrowskiego i właśnie w nawiązaniu do postanowiłem napisać kilka słów o mieszkańcach okolic Radzanowa .
Niewiele jak dotąd posiadam informacji o wydarzeniach z sierpnia 1920 roku na terenie Radzanowa. Zagony bolszewickiej konnicy Gaj Chana idące od Przasnysza na Bieżuń , Sierpc i Płock przetoczyły się przez okolicę , która jeszcze nie zdołała zaleczyć ran po zniszczeniach jakie doznała na przełomie 1914/15 roku podczas walk niemiecko- rosyjskich nad Wkrą. Czy w Radzanowie powstały REWKOM y? Jak reagowało społeczeństwo? Pojawia się informacja o synu młynarza, który rozbroił(zastrzelił) kilku bolszewików, a następnie zaciągnął się jako ochotnik do Wojska Polskiego i walczył w obronie Ojczyzny.
Jeżeli chodzi o okoliczne ziemiaństwo to pisałem już o zamordowaniu w Całowni pod Sierpcem właściciela majątku Gołuszyn Pana Michała Przybojewskiego. Nadmienić pragnę także,iż jego synowie w tym czasie brali czynny udział w walkach z bolszewikami. Edmund Przybojewski , właściciel Kobuszyna i Tadeusz właściciel Pączkowa.Obaj służyli w oddziale kawalerii ,brali udział w bitwie pod Lidą.
FOT. Edmunda Przybojewski, właściciela Kobuszyna ( siedzący w środku) oraz jego rodzonego brata Tadeusza (stojący po lewej stronie – ten z wąsami) właściciela Pączkowa. (archiwum rodzinne Przybojewskich)
Wojna polsko bolszewicka mimo prób zatarcia jej w pamięci społeczeństw w dobie komunistycznej dominacji przetrwała. Najczęstszym nośnikiem wiadomości historycznych o tym wydarzeniu były opowiadania w domach przez dziadków szczególnie przy przeglądaniu albumów rodzinnych, gdy pojawiały się zdjęcia przodków w mundurach wojskowych. Musimy jednak pamiętać ,że wielu mieszkańców Radzanowa i okolic rozproszyło się po świecie. Wraz z nimi fotografie. Dlatego ze szczątków różnych informacji, należy poskładać układankę o udziale miejscowych w walkach o Niepodległość.
Józef Szczepański z Trzcińca
Tym razem posłużyłem się materiałem dotyczącym spraw sądowych jakie zakładały rodziny w celu uznania zaginionych podczas wojny 1920roku za zmarłych.
W luty 1930 roku w Obwieszczeniach Publicznych Ministerstwa Sprawiedliwości napisano:
,,Sąd Okręgowy w Mławie, , ….. , na żądanie Anastazji Kumińskiej , wzywa Czesława Kocięckiego, brata petentki, urodzonego w dniu 8 września 1896 r, we wsi Gradzanowo Zbęskie, gminy Ratowo, powiatu mławskiego, syna Marjana i Teofili z Ługowskich, aby w terminie 6 miesięcznym od daty wydrukowania niniejszego, stawił się do wyżej wymienionego Sądu, gdyż w razie przeciwnym i zgodnie z prośbą petentki, siostry wzywanego nastąpi uznanie tegoż Czesława Kocięckiego za zmarłego.
Siostra wzywanego twierdz, że Czesław Kocięcki w roku 1919 został zabrany do Wojska Polskiego dotychczas nie powrócił i nie daje o sobie żadnej wiadomości.
Wszystkie osoby i urzędy, które ożyciu lub śmierci Czesława Kocięckiego posiadają jakikolwiek wiadomość wzywa się, aby o znanych sobie faktach zawiadomiły Sąd Okręgowy w Mławie najpóźniej w terminie powyższym. Akta Sprawy Nr Z. 563/29″
W marcu 1934 roku w Obwieszczeniach ukazało się ogłoszenie:
,,Sąd Okręgowy w Płocku, Wydział zamiejscowy w Mławie, ….. , na żądanie Mateusza Górskiego, wzywa Władysława Górskiego, syna petenta, urodzonego w dniu 11/23 listopada 1896 r, we wsi Budy Ratowskie, gminy Ratowo, powiatu mławskiego, syna Mateusza i Antoniny z Ardowskich, aby w terminie 6 miesięcznym od daty wydrukowania niniejszego, stawił się do wyżej wymienionego Sądu, gdyż w razie przeciwnym i zgodnie z prośbą petenta, ojca wzywanego nastąpi uznanie tegoż Władysława Górskiego za zmarłego.
Ojciec wzywanego twierdz, że Władysław Górski w roku 1918 wstąpił do Wojska Polskiego jako ochotnik, dotychczas nie powrócił i nie daje o sobie żadnej wiadomości.
Mateusz Górski
Wszystkie osoby i urzędy, które ożyciu lub śmierci Władysława Górskiego posiadają jakikolwiek wiadomość wzywa się, aby o znanych sobie faktach zawiadomiły Sąd Okręgowy w Płocku, wydział zamiejscowy w Mławie, najpóźniej w terminie powyższym. Akta Sprawy Nr Co. 3/34″
Ratowo 1915. Żołnierska pocztówka
Ratowo 1915. Żołnierska pocztówka
Kolejna perełka dotycząca historii klasztoru w Ratowie. Dzięki uprzejmości Marka Kowalczyka, mogę Państwu zaprezentować fotografię niemieckich żołnierzy kwaterujących w 1915 roku w pobernardyńskich murach. Przerwa w działaniach frontowych nad Wkrą, pozwalała na odpoczynek,relaks i jak widać grę w karty.Wojenne trudy i zwykła proza życia.
Piotr
Piotr
Franciszek , Józef , Maria- czyli dzwony kościelne, radzanowskiej świątyni cz.2
Franciszek , Józef , Maria-
czyli dzwony kościelne, radzanowskiej świątyni cz.2
Dzwon Józef
- Prezes Franciszek Bartkowski z Radzanowa
- Anna Antosiakowa z Luszewa
- Ryszard Wieluński z Wielunia
- Marjanna Kurowska z Radzanowa
- Jan Antosiak z Luszewa
- Marjanna Bartkowska z Radzanowa
- Adam Śliwiński z Radzanowa
- Magdalena Kłopocińska z Radzanowa
- Ludwik Śliwiński z Radzanowa
- Teofila Płocharska z Zgliczyn Witowy
- Bronisław Płocharski z Zgliczyn Witowy
- Julja Śliwińska z Radzanowa
- Franciszek Kwiatkowski z Józefowa
- Michalina Kwiatkowska z Józefowa
- Władysław Kieczmer z Bielaw Złotowskich
- Regina Kieczmerowa z Bielaw Złotowskich
- Andrzej Dymek z Dzieczewa
- Tekla Kumińska z Luszewa
- Władysław Żółtowski z Radzanowa
- Stanisława Żółtowska z Radzanowa
- Piotr Skoniecki z Radzanowa
- Stefania Śliwińska z Radzanowa
- Leopold Orzechowski z Glinek
- Stanisława Ziembicka z Glinek
- Mikołaj Murawski z Siciarza
- Franciszka Murawska z Siciarza
- Józef Piotrowski z Wróblewa
- Józefa Błażyńska z Wróblewa
- Aleksander Margas z Józefowa
- Stefanja Strzelecka z Zgliczyn Witowy
- Mieczysław Bońkowski z Zgliczyn Witowy
- Janina Margasowa z Józefowa
- Władysław Olesiak z Wilewa
- Leokadja Olesiak z Wilewa
- Teofil Rybicki z Bieżan
- Helena Ronkiewiczowa z Bieżan
- Edmund Witkowski z Zgliczyn Pobodzy
- Feliksa Rutecka z Zgliczyn Pobodzy
- Józef Strupczewski z Radzanowa
- Genowefa Skubiszewska z Radzanowa
- Julian Skowyrski z Ratowa
- Helena Skowyrska z Ratowa
- Czesław Kocięcki z Wielunia
- Olimpja Sokalska z Wielunia
- Stefan Robaczewski z Bielaw Złotowskich
- Stanisława Robaczewska z Bielaw Złotowskich
- Stanisław Kumiński z Luszewa
- Helena Kumińska z Luszewa
- Stanisław Markiewicz z Bielaw Gołuskich
- Anna [ Marjanna] Markowska z Bielaw Gołuskich
- Antoni Manista z Stawiszyna
- Jadwiga Manistowa z Stawiszyna
- Antoni Sztybór z Bielaw Złotowskich
- Władysława Sztybór z Bielaw Złotowskich
- Walenty Pydyn z Sławęcina
- Władysława Pydynowa z Sławęcina
- Stanisław Strupczewski z Radzanowa
- Szczepanowa Rutkowska z Gradzanowa Zbęskiego
- Józef Śliwiński z Radzanowa
- Józefa Skoniecka z Radzanowa
- Szymon Śniegocki z Radzanowa
- Kazimiera Śniegocka z Radzanowa
- Jan Witkowski z Radzanowa
- Juljanna Witkowska z Radzanowa
- Szczepan Rutkowski z Gradzanowa Zbęskiego
- Antonina Reńska z Radzanowa
- Helena Strupczewska z Radzanowa
- Władysław Ronkiewicz z Smólnia
- Stefanja Guzowska z Smólnia
- Władysław Przywitowski z Sławęcina
- Kazimiera Śliwczyńska z Radzanowa
- Stanisław Stachowicz z Bielaw Złotowskich
- Czesława Stachowicz z Bielaw Złotowskich
- Antoni Dudziński z Radzanowa
- Helena Dudzińska z Radzanowa
- Zygmunt Sowiński z Glinek
- Kazimiera Wyrzykowska z Glinek
- Franciszek Jakubiak z Radzanowa
- Tekla Sztrejowa z Radzanowa
- Bronisław Sadowski z Radzanowa
- Zofia Kopaczowa z Radzanowa
- Władysław Trzciński z Ratowa
- Marjanna Grabowska z Radzanowa
- Jan Szczepański z Trzcińca
- Marjanna Polczyńska z Zgliczyn Pobodzy
- Franciszek Czyżewski z Brzyźnia
- Józefa Łubińska z Zgliczyn Witowy
- Franciszek Albrechciński z Radzanowa
- Regina Janowska z Radzanowa
- Piotr Traczyk z Józefowa
- Helena Delanowska z Józefowa
- Kazimierz Kosiorek z Józefowa
- Helena Barcikowska z Józefowa
- Antoni Śliwczyński z Radzanowa
- Feliksa Śliwczyńska z Radzanowa
- Teodor Uznański z Radzanowa
- Zofia Lachowiczowi z Radzanowa
- Franciszek Chodubski z Wielunia Pełk
- Aniela Żółtowska z Pełk
- Wacław Rychcik z Luszewo
- Pelagja Rychcikowa z Luszewa
- Antoni Śliwczyński z Radzanowa
- Józefa Kołodziejska z Radzanowa
- Feliks Mroczkowski z Dzieczewa
- Aniela Woźniakowi Siciarz
- Władysław Rogowski z Bębnowa
- Władysławowa Rogowska z Bębnowa
- Klemens Bartkowski z Radzanowa
- Janina Bartkowska z Radzanowa
- Aleksander Woźniak z Siciarza
- Józefa Woźniakowa z Radzanowa
- Kazimierz Lewandowski z Radzanowa
- Scholastyka Lewandowska z Radzanowa
- Jan Michalski z Bieżan
- Stanisława Michalska z Bieżan
- Ignacy Podlaski z Radzanowa
- Feliksa Bartkowska z Radzanowa
- Stanisław Domański z Chraponi
- Czesława Janiszewska z Radzanowa
- Stanisław Ruchała z Radzanowa
- Genowefa Ruchałowa z Radzanowa
- Konstanty Zalewski z Trzcińca
- Agnieszka Fabrykiewiczówna z Zgliczyn Pobodzy
- Stanisław Sobiecki z Radzanowa
- Marjanna Piwońska z Radzanowa
- Stanisław Jędrzejewski z Radzanowa
- Władysława Fabrykiewiczowa z Radzanowa
- Jan Stachowicz z Bielaw Złotowskich
- Stanisława Dłużnikówna z Bielaw złotowskich
- Roman Iwański z Radzanowa
- Leokadja Trojanowska z Radzanowa
- Stefan Małecki z Sławęcina
- Stefanowa Małecka z Sławęcina
- Klemens Janowski z Sławęcina
- Aurelja Bieniewiczówna z Sławęcina
- Władysław Lignowski z Bielaw Złotowskich
- Stanisława Pydyn z Bielaw Złotowskich
- Roman Dobies z Radzanowa
- Weronika Maliszewska z Radzanowa
- Zenon Lachowicz z Radzanowa
- Marjanna Dobiesowa z Radzanowa
- Bolesław Bieniewicz z Radzanowa
- Władysława Sobiecka z Radzanowa
- Jan Bartkowski z Radzanowa
- Zofja Bartkowska z Radzanowa
- Jan Drozd z Radzanowa
- Anna Drozdowa z Radzanowa
- Jan Jankowski z Radzanowa
- Marja Jankowska z Radzanowa
- Michalina Kolos z Radzanowa
- Juljanna Bugajska z Radzanowa
- Kazimiera Kowalewska z Radzanowa C.D.N
Radzanowski Zeszyt Historyczny Nr 4 – już jest dostępny
Radzanowski Zeszyt Historyczny Nr 4 – już jest dostępny
W najnowszym numerze można przeczytać 0:
1. Lato 1920 roku w Radzanowie i okolicy
2. Historia herbu radzanowskiego
3.. Mateusz Reputakowski, burmistrz Radzanowa w latach 1855-1861
4. Radzanowskie kapliczki i figurki przydrożne
5. Z historii służby zdrowia w Radzanowie
6. Z historii radzanowskiej apteki
7. Epidemie cholery w parafii Radzanów w XIX/XX wieku
8. Przyczynek do historii szkoły podstawowej w Radzanowie. Część II. Okres 1945 -1965
9. Szkoła Przysposobienia Rolniczego (SPR) w Radzanowie 1958–1975
10.WYPISY HISTORYCZNE
11.WSPOMNIENIA
12.LEKSYKON WYBITNYCH RADZANOWIAN – Leokadia Wojciechowska
13. WOJENNE LOSY RADZANOWIAN MEDALAMI PISANE
Ryszard Siemiątkowski
Stanisław Budczyński
Zygmunt Skowyrski
Konstanty Jankowski
14.JUBILEUSZE 10-lecie KGW „Aktywne Kobiety”
15.Codzienna rzeczywistość
16.ZABYTKI. Zabytkowy dom w Glinkach
17. PRZEPISY KULINARNE
Zeszyt dostępny w Gminnym Ośrodku Kultury w Radzanowie
Franciszek , Józef , Maria – czyli dzwony kościelne, radzanowskiej świątyni cz.1
Franciszek , Józef , Maria-
czyli dzwony kościelne, radzanowskiej świątyni cz.1
Ksiądz proboszcz Józef Jagodziński w kronice parafii opisał proces zakupienia, zamontowania i uroczystości konsekracji trzech dzwonów zakupionych u Felczyńskich , umieszczonych na wieży obecnego kościoła parafialnego. Wielka chwila dla parafian , ale także ważny materiał dla badaczy gdyż w uroczystościach brało udział wielu parafian , których nazwiska odnotowano w poniższym tekście .
,,Uroczystość Zmartwychwstania Pańskiego 1931 r.
Poświęcenie dzwonów. Dzwony zostały zrabowane przez zaborców w czasie okupacji . Pozostawiono jeden mały, zawieszony w nowobudującym się kościele w okienku frontowym. Myśl nabycia dzwonów nigdy nie opuszczała parafian. Mój poprzednik , ks. prob. Zalewski zarządził zbiórkę pieniężną i w naturze ( mosiądz i miedź) wśród parafian radzanowskich. Jakie ogólne wyniki zbiórki nie wiem – zastałem w piwnicy kilka palet z miedzią i mosiądzem. W związku z wymurowaniem chóru , a co za tem idzie i za wzniesienie wieży nastręczyła się kwestia zakupu nowych dzwonów i umieszczenie takowych w wieży kościelnej. Komitet poparł mój projekt . Zwróciłem się do Stoczni Gdańskiej i do Br. Felczyńskich w Kałuszu te bowiem tylko firmy otrzymały […] P.K. W. Przeprowadziliśmy dość długa i obszerna korespondencję ( świadczą o tem akta) aż na posiedzeniu Komitetu zapadła uchwała , aby dzwony sprowadzić od B-ci Felczyńskich z Kałusza. Przybył przedstawiciel firmy, umowa została zawarta. Za miedz i mosiądz otrzymałem od firmy 1000 zł , zebrano wśród parafian jednorazowo dobra rolnych ofiar 1300 zł, jak dużo jeszcze pozostało do uregulowania . Dzwony firma miała nadesłać za Wielkanoc, aby w dniu Zmartwychwstania Pańskiego nowe dzwony obwieściły parafii tę radosna chwilę. Otrzymujemy wiadomość ,że dzwony przybyły na stację Mława. Zgłosiło się kilka wiosek , chcących dostąpić tego zaszczytu , aby przywieść dzwony na miejsce – wybrałem Wróblewo, gdyż mieszkańcy tej wioski pierwsi się zgłosili. W piątek przed Palmowa Niedzielą wyruszyły furmanki po dzwony do Mławy, wieczorem przybyły do Wróblewa, tu zanocowano – następnego dnia wozy przybrane wieńcami i zielenią , konie przybrane w wstęgi, wyruszyły do Radzanowa. Ponieważ mostu między Radzanówkiem i Radzanowem nie było, dzwony prowadzono przez Ratowo , Drzazgę, Wygodę. Ludzie procesjonalnie wyruszyli za cmentarz na powitanie tak dawno oczekiwanych dzwonów. Złożono takowe przed nowym kościołem , a cieśla p. Antoni Szuliński z Siekluk pod Płońskiem, zobowiązał się dzwony zawiesić na rusztowaniu, aby w dniu następnym mogła się odbyć uroczysta konsekracja. W zawieszenie i umocowane dzwony poczęto uderzać … Piękny, dźwięczny głos zharmonizowanych dzwonów rozchodził się daleko po parafii. Ludzie wybiegali z domów , nie wiedząc co się dzieje, a domyśliwszy się ,że to dzwony radzanowskie dzwonią rzucali się z radości sobie w obcięcia, że doczekali tej radosnej chwili.. Następnego dnia ks. proboszcz ,, mido escisevipali” ,bo taka miał […], dokonał konsekracji dzwonów. Palmowa Niedziela … Ludu zebrało się wiele. Zastosowałem tu zwyczaj praktyczny bardzo zapraszania rodziców chrzestnych dla konsekrowanych dzwonów – zaprosiłem – 160 par z pośród parafian a i z poza parafii , o ile wdziałem chętnych – przymocowano do każdego dzwonu szarfę klikadziesiątmetrów długości , za która rodzice chrzestni trzymali w czasie obrzędu konsekracyjnego. Trzy olbrzymie ,,węże” ludzi trzymających za wstęgę , wypuściły się aż na Rynek…. Zbierano ofiary . w znakiem rodzice chrzestni musza pamiętać o przyszłości swego chrześniaka , a na chrześniaku tym ciążą duże długi. W ciągu godziny zebrano 2700 złotych! Suma piękna, opłaciły się trudy i zabiegi. Dzwony noszą imiona : Franciszek , bo kościół i parafia jest pod wezwaniem św. Franciszka – napis na dzwonie tym : ,,W wojnie wszechświatowej zrabowany przez Niemców zamilkłem – od roku 1931 w Odrodzonej Ojczyźnie rozpoczynam głosić chwałę Najwyższego. Następny dzwon nosi imię Józef, bo wszalkiem św. Józef jest patronem Kościoła powszechnego, , patronem rodzin chrześcijańskich, patronem proboszcza , za którego dzwony zostały sprowadzone – napis ,, św. Józefie Patronie Kościoła i Rodzin chrześcijańskich módl się za nami” . Trzeci wreszcie dzwon nosi imię Marja z napisem : ,, Anioł Pański zwiastował Pannie Maryji…” ma trzy razy w ciągu dnia wzywać do modlitwy na ,, Anioł Pański” z pośród hojnych ofiarodawców na czoło wysuwają się pp. Siemiątkowscy z Szreńska 200 zł, pp. Żuchowscy z Glinek – Kazimierzowa 100 zł, inne ofiary mniejsze.
Dnia 29 marca 1931 roku z upoważnienia Jego Excelencji Ks. Arcybiskupa Syljeneńskiego Biskupa Płockiego Antoniego Juliana Nowowiejskiego , ks. Józef Jagodziński proboszcz parafii Radzanowskiej dokonał konsekracji trzech dzwonów wykonanych w firmie Braci Felczyńskich w Kałuszu.
Pierwszy dzwon wagi 500 kg nosi imię Franciszek , drugi wagi 380 kg imię Józef , trzeci 180 kg imię Marja. Rodzicami chrzestnymi przy konsekracji wyżej wspomnianych dzwonów były następujące osoby:
Dzwon Franciszek
- Zygmunt Radliński z Wróblewa
- Marja Abczyńska z Sławęcina
- Tadeusz Kozłowski Gołuszyn
- Helena Radlińska z Wróblewa
- Witosław Borowski z Radzanowa
- Jadwiga Abczyńska z Miączyna Małego
- Kazimierz Gałczyński z Zieluminka
- Józefa Polowa z Radzanowa
- Lucjan Osiecki z Głodowa
- Zofia Śliwczyńska z Miłotk
- Wacław Rzeszotarski z Stawiszyna
- Walentyna Nowacka z Radzanowa
- Stanisław Pol z Radzanowa
- Juliana Drabczyńska z Bębnowa
- Władysław Siemiątkowski z Szreńska
- Leokadia Siemiątkowska z Szreńska
- Feliks Śliwczyński z Miłotk
- Mieczysława Osiecka z Głodowa
- Franciszek Karski z Bielaw Gołuskich
- Zofia Bańkówna z Radzimowic
- Wiktor Kurowski z Radzanowa
- Feliksa Śliwińska z Radzanowa
- Ryszard Szymański z Radzanowa
- Helena Frankowska z Bielaw
- Jan Gierczuk z Dzieczewa
- Leontyna Łuszpińska z Glinek
- Antoni Drabczyński z Bębnowa
- Anastazja Drabczyńska z Bębnowa
- Piotr Piotrowski z Luszewa
- Helena Karska z Bielaw Gołuskich
- Wacław Zaborowski z Ratowa
- Anna Jaworska z Radzanowa
- Henryk Byliński z Głodowa
- Natalia Kapuścińska z Radzanowa
- Henryk Humiecki Trzcińca
- Genowefa Borącka z Maryśki
- Henryk Szawłowski z Wilewa
- Janina Siereniewska z Bieżan
- Wacław Ronkiewicz z Bieżan
- Marjanna Ronkiewiczowa z Bieżan
- Mieczysław Rzeszotarski z Stawiszyna
- Genowefa Rzeszotarska z Stawiszyna
- Nikodem Ronkiewicz z Bieżan
- Helena Szczepańska z Trzcińca
- Franciszek Płocharski z Bielaw Złotowskich
- Joanna Płocharska z Bielaw Złotowskich
- Szczepan Bartkowiak z Radzanowa
- Czesława Bartkowiak z Radzanowa
- Alfons Kłopociński z Radzanowa
- Cecylia Brykalska z Radzanowa
- Jan Rutecki z Zgliczyna Pobodzego
- Marianna Wawrzyńczak z Zgliczyna Pobodzego
- Telesfor Ronkiewicz z Bieżan
- Marjanna Rybicka z Bieżan
- Antoni Traczyk z Józefowa
- Marjanna Traczykowa z Józefowa
- Władysław Żuchowski z Drzazgi
- Serafina Pestowa z Bielaw Złotowski
- Feliks Siemiątkowski z Brzeźni
- Stefanja Siemiątkowska z Brzeźni
- Wincenty Kalman z Glinek
- Modesta Trąbczyńska z Glinek
- Jan Borowski z Bojanowa
- Józefa Borowska z Bojanowa
- Piotr Skubiszewski z Radzanowa
- Józefa Strupczewska z Radzanowa
- Jan Lasocki z Kolonji Łaszewskiej
- Katarzyna Lasocka z Kolonji Łaszewskiej
- Władysław Szawłowski z Wilewa
- Marjanna Gutkowska z Wilewa
- Aleksander Bagiński z Radzanowa
- Halina Bagińska z Radzanowa
- Mieczysław Guzowski z Smólnia
- Marjanna Ronkiewiczówna z Smólnia
- Julian Grabowski z Radzanowa
- Eleonora Brykalska z Radzanowa
- Jan Sokalski z Wielunia
- Bolesława Kocięcka z Wielunia
- Władysław Gosik z Zgliczyn Witowy
- Marjanna Dobiesowa z Zgliczyn Witowy
- Wincenty Sokolnicki z Wielunia
- Marjanna Sokolnicka z Wielunia
- Jan Gadziński z Bieżan
- Anastazja Gadzińska z Bieżan
- Józef Chądzyński z Pełk
- Aniela Chądzyńska z Pełk
- Leon Dobies z Zgliczyn Witowy
- Stefanja Gosik z Zgliczyn Witowy
- Antoni Chądzyński z Pełk
- Bolesława Chądzyńska z Pełk
- Antoni Kalman z Glinek
- Franciszka Orzechowska z Glinek
- Józef Żółtowski z Pełk
- Marjanna Żółtowska z Pełk
- Jan Robaczewski z Bielaw Złotowskich
- Katarzyna Robaczewska z Bielaw Złotowskich
- Józef Karpiński z Wielunia
- Józefowa Karpińska z Wielunia
- Teofil Koprowicz z Glinek
- Teofilowa Koprowiczowa z Glinek
- Franciszek Kamowski z Łopacina
- Franciszka Dworakowska z Radzanowa
- Bronisław Brykalski z Radzanowa
- Genowefa Krucińska z Radzanowa
- Jan Turowski z Radzanowa
- Genowefa Turowska z Radzanowa
- Antoni Pawłowski z Radzanowa
- Franciszek Kruciński z Radzanowa
- Michalina Kwiatkowska z Radzanowa
- Ignacy Rochowicz z Radzanowa
- Stanisława Staniszewska z Radzanowa
- Czesław Bagiński z Radzanówka
- Juljanna Bagińska z Radzanówka
- Adam Fabrykiewicz z Zgliczyna Pobodzego
- Jadwiga Witkowska z Zgliczyna Pobodzego
- Józef Ziembicki z Glinek
- Czesława Orzechowska z Glinek
- Ludwik Jasiński z Radzanowa
- Joanna Grabowska z Radzanowa
- Bolesław Grankowski z Glinek
- Czesława Grankowska z Glinek
- Ferdynand Żuchowski z Glinek
- Natalia Kalmanowa z Glinek
- Władysław Nowicki z Trzcińca
- Ewa Nowicka z Trzcińca
- Teofil Orzechowski z Glinek
- Zygmuntowa Sowińska z Glinek
- Stanisław Sękowski z Bielaw Złotowskich
- Stefanja Sękowska z Bielaw Złotowskich
- Franciszek Śliwczyński z Radzanowa
- Józefa Kamowska z Łopacina
- Ignacy Dąbrowski z Trzcińca
- Anna Dąbrowska z Trzcińca
- Feliks Śliwiński z Radzanowa
- Joanna Albrechcińska z Radzanowa
- Teofila Sztrejowa z Radzanowa
- Piotr Gadziński z Bieżan
- Joanna Ronkiewicz z Bieżan
- Czesław Gutkowski z Radzanowa
- Michalina Śliwińska z Radzanowa
- Zygmunt Tytka z Radzanowa
- Franciszka Tytka z Radzanowa
- Roman Kopaczewski z Radzanowa
- Zofia Sadowska z Radzanowa
- Franciszek Zalewski z Trzcińca
- Zuzanna Zalewska z Trzcińca
- Wacław Sztybor z Bielaw Złotowskich
- Wacławowa Sztyborowa z Bielaw Złotowskich
- Konstanty Jankowski z Radzanowa
- Janina Jankowska z Radzanowa
- Franciszek Rejchel z Zgliczyna Pobodzego
- Irena Dąbrowska z Trzcińca
- Franciszek Piwoński z Radzanowa
- Walerja Sidwińska z Radzanowa
- Franciszek Rybacki z Radzanowa
- Wanda Trojanowska z Radzanowa
- Bernard Szmelfenig z Radzanowa
- Marjanna Strupczewska z Radzanowa
C.D.N
Utrwalanie władzy w Radzanowie nad Wkrą
Utrwalanie władzy w Radzanowie nad Wkrą
Rok 1945 ,to dziwny rok, w którym jedna okupacja zostaje zastąpiona drugą. Ks, Józef Jagodziński pisząc w kronice ukazuje dwa światy. Jeden ten widoczny na zdjęciu, drugi to ten który nie godził się z nową rzeczywistością. Ścierały się te siły nad Wkrą.Szeroki temat warty opracowania.
Poniżej zdjęcie wykonane przy domu Dworakowskich gdzie ul.Kozia wpada w Rynek. Fotografię wykonano pomiędzy 1945-1948 r.
Luty 1934 r.,, Rewolucja lutowa” w Radzanowie. Kronika parafii.
Luty 1934 r.,, Rewolucja lutowa” w Radzanowie
Historia to nie tylko sprawy polityczne, gospodarcze itp. ale także sprawy codzienne,, nie zawsze piękne heroiczne . Te mniej wspaniałe, także są częścią życia społeczeństwa i należy takowe pokazywać ,gdyż wiążą się z przeszłością. W tej części ks. Jagodziński opisał historie mająca miejsce w Radzanowie.
,, Od dłuższego czasu mieszkańcy Radzanowa narzekali na plagę kradzieży w naszej osadzie. Nie było dnia, nie było nocy, aby kogoś nie okradziono, kogoś nie poturbowano. Wskazywano palcami na sprawców kradzieży , ale każdy się obawiał rozpocząć akcji , mającej na celu ukrócenie wybryków. A tymczasem złodziejstwo hula , pije, bawi się nie licząc się z niczem i z nikim. Aż oto przebrała się miarka . Pewnego mroźnego lutowego wieczora dwaj z pośród szajki tej : Konstanty S. i Ż , obaj z Radzanowa , uraczywszy się dla kurażu wódka, wybrali się do mieszkania Zygmunta Tytka , mieszkającego na ulicy Mławskiej. Posypały się pogróżki i przekleństwa ze strony napastników, wzięto się do wystawiania okien… Gospodarz , wyskoczywszy przez okno narobił hałasu , każdemu tłumacząc ,ze złodzieje napadli na jego dom i chcieli go zabić . Miarka się przebrała. Zebrały się późna godzina, bo o północy tłumy mieszkańców Radzanowa i wtedy to, podniecenia padło hasło ,, Dać pamiętne złodziejom” !!! Udano się do mieszkania Konstantego S. , mieszkającego w domu Franciszka Krucińskiego na ulicy Raciąskiej. Ten, słysząc gwar na ulicy, a przeczuwając co by to znaczyć mogło, położył się do łóżka , chcąc upozorować snem swoje alibi. A ponieważ zbliżano się do jego mieszkania , wyskoczywszy w bieliźnie przepłynął rzekę wśród mrozu, nie bacząc na ostre kry , które raniły jego ciało. Nie zastawszy S. w domu , tłumy ruszyły na ulicę Mławska, do domu Jana Czarneckiego , gdzie mieszkał Ż. . Wyprawa karna pochwyciła Ż. wśród krzyków i razów, których mu nie żałowano, powleczono do aresztu gminnego na vis s vis Bożnicy. Dziwiono się później ,że Ż. ma twardy łeb, gdyż inny nie wytrzymałby tylu razów Nie zapomniano o pierwszym – znów wyruszono do jego mieszkania. Ten już się nie bronił., stał się posłusznym i w stroju adamowym o północy wśród mrozu, kroczył przez ulicę Raciąską do aresztu. Wyruszono wreszcie po trzeciego notorycznego złodzieja Cz. z Szreńska, który mieszkał u Heleny Karpińskiej na Poświętnem. Ten powiadomiony przez ,,usłużnych” , w strachy wielkim tak, jak spał, zerwał się i uciekł na cmentarz grzebalny – kara go ominęła. Rozpoczęły się dni gorące , pomimo mrozu lutowego. Narady , śledztwa, , protokoły, ale radzanowiacy postanowili za wszelka cenę sprawę doprowadzić do końca – usunąć złodziejów z Radzanowa. Literalnie co noc , poczynając od dnia pamiętnej wyprawy i rozprawy, kilkunastu gospodarzy sprawowało wartę. Napiętnowany mógł chodzić po ulicy do 10 tej wieczorem, gdyby go zauważano później kara by go nie ominęła. Byli jeszcze bardziej gorliwi, którzy po 10 tej godz. Sprawdzali, czy wyżej wzmiankowani są w domu. I rzeczywiście osiągnięto cel, bo złodziejaszki […] nie mogąc uprawiać ,, rzemiosła” swego, woleli opuścić niegościnny Radzanów, niż siedzieć,, bezczynnie”. Jeden po drugim wyprowadzał się z Radzanowa. Cz. do Wiadrowa około Żuromina, Ż. do Bieżunia , S. do Bońkowa par. Szreńsk. Oczyściło się powietrze . Od tej chwili uspokoiło się w naszej osadzie – nikt nie narzekał , że go okradziono, spokój panuje wśród nocy na ulicach. Wprawdzie pozostało jeszcze kilku mniej znacznych ,, młodych” , ale ci nauczeni doświadczeniem siedzą spokojnie. ”
Ratowo na starej fotografii 22
Ratowo na starej fotografii cz. 22
Kolejny raz odkrywamy Ratowo z przed lat. Tym razem widok na klasztor od strony wjazdu na teren Sanktuarium. Na zdjęciu grupa dzieci zaciekawionych zaparkowanym przed wejściem samochodem. Na przełomie lat 20/30 XX wieku nieczęsty widok w tej okolicy. Ciekawostką są drzewa rosnące na terenie klasztoru. jeszcze przed kilku laty rosło tam kilka dorodnych kasztanowców.
Fotografia ze zbiorów archiwalnych Sanktuarium w Ratowie